CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Axotret

charakterystyka produktu leczniczego ==================================== 1. nazwa produktu leczniczego axotret, 20 mg, kapsułki mięk

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
====================================
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Axotret, 20 mg, kapsułki miękkie
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
1 kapsułka miękka zawiera 20 mg izotretynoiny (Isotretinoinum).
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Kapsułki, miękkie
Kasztanowe nieprzezroczyste kapsułki żelatynowe o owalnym kształcie, z
napisem ‘RR’ nadrukowanym atramentem, zawierające pomarańczowo-żółtą
oleistą ciecz.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1. Wskazania do stosowania
Ciężkie postaci trądziku (jak trądzik guzkowy lub skupiony lub trądzik
z ryzykiem powstawania trwałych blizn) oporne na odpowiednio
przeprowadzone standardowe leczenie działającymi ogólnie lekami
przeciwbakteryjnymi i lekami stosowanymi miejscowo.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Izotretynoinę może przepisywać jedynie lekarz dermatolog mający
doświadczenie w stosowaniu działających ogólnie retynoidów w przebiegu
ciężkich postaci trądziku i pełną wiedzę o ryzyku związanym ze
stosowaniem izotretynoiny oraz wymogach dotyczących monitorowania
pacjenta podczas stosowania leku.
Kapsułki należy przyjmować z pokarmem, raz lub dwa razy na dobę.
Dorośli, w tym młodzież i osoby w podeszłym wieku:
Leczenie izotretynoiną należy rozpoczynać od dawki 0,5 mg/kg masy
ciała (mc.) na dobę. Odpowiedź na leczenie izotretynoiną oraz niektóre
działania niepożądane zależą od dawki i różnią się u poszczególnych
pacjentów. Z tego względu podczas terapii konieczne jest indywidualne
dostosowanie dawki leku. Dla większości pacjentów odpowiednia dawka
wynosi od 0,5 mg/kg mc. do 1 mg/kg mc. na dobę.
Długotrwała remisja oraz odsetek nawrotów choroby zależą bardziej od
całkowitej podanej dawki niż od czasu leczenia lub dawki dobowej.
Wykazano, że przekroczenie dawki skumulowanej leku 120–150 mg/kg mc.
nie przynosi istotnych dodatkowych korzyści. Czas trwania leczenia
zależy od indywidualnej dawki dobowej. Zwykle leczenie przez 16 do 24
tygodni jest wystarczające do uzyskania remisji.
U większości pacjentów objawy trądziku ustępują całkowicie po jednym
cyklu leczenia. W razie wyraźnego nawrotu choroby można rozważyć
powtórzenie cyklu leczenia izotretynoiną z zastosowaniem takiej samej
dawki dobowej oraz skumulowanej leku. Ze względu na to, że dalsze
ustępowanie objawów trądziku może wystąpić w czasie do 8 tygodni po
zakończeniu leczenia, nie należy brać pod uwagę ponownego cyklu
leczenia przed upływem tego czasu.
Stosowanie u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek
U pacjentów z ciężką niewydolnością nerek leczenie należy rozpoczynać
od mniejszej dawki (np. 10 mg na dobę). Dawkę należy następnie
zwiększać do 1 mg/kg mc. na dobę lub do maksymalnej dawki tolerowanej
przez pacjenta (patrz punkt 4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki
ostrożności dotyczące stosowania).
Stosowanie u dzieci
Izotretynoina nie jest wskazana w leczeniu trądziku przed okresem
dojrzewania i nie zaleca się jej stosowania u dzieci poniżej 12 lat.
Stosowanie u pacjentów nietolerujących leku
U pacjentów z ciężką nietolerancją zalecanej dawki leku można
kontynuować leczenie mniejszą dawką leku, co wiąże się z wydłużeniem
czasu leczenia oraz większym ryzykiem nawrotu choroby. Aby uzyskać
możliwie największą skuteczność leczenia, należy kontynuować leczenie
największą dawką tolerowaną przez pacjenta.
4.3. Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną, olej sojowy (orzeszki ziemne lub
soję) lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie
6.1.
Izotretynoina jest przeciwwskazana u kobiet w ciąży i karmiących
piersią (patrz punkt 4.6 Ciąża i laktacja).
Izotretynoina jest przeciwwskazana u kobiet w wieku rozrodczym, o ile
nie są spełnione wszystkie wymagania Programu Zapobiegania Ciąży
(patrz punkt 4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące
stosowania).
Izotretynoina jest również przeciwwskazana u pacjentów:
*
z niewydolnością wątroby,
*
ze znacznie zwiększonymi stężeniami lipidów we krwi,
*
z hiperwitaminozą A,
*
przyjmujących jednocześnie tetracykliny (patrz punkt 4.5
Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje
interakcji).
4.4. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Program Zapobiegania Ciąży
Preparat Axotret ma DZIAŁANIE TERATOGENNE.
Stosowanie izotretynoiny u kobiet w wieku rozrodczym jest
przeciwwskazane, chyba, że są spełnione wszystkie wymienione poniżej
wymagania Programu Zapobiegania Ciąży:
*
U pacjentki występuje ciężka postać trądziku (trądzik guzkowy lub
skupiony lub trądzik z ryzykiem powstawania trwałych blizn) oporna
na odpowiednio przeprowadzone standardowe leczenie działającymi
ogólnie lekami przeciwbakteryjnymi i lekami stosowanymi miejscowo
(patrz punkt 4.1 Wskazania do stosowania).
*
Pacjentka jest świadoma ryzyka działania teratogennego leku.
*
Pacjentka rozumie konieczność regularnego przeprowadzania kontroli
lekarskiej co miesiąc.
*
Pacjentka rozumie i akceptuje konieczność stosowania w sposób
ciągły skutecznej antykoncepcji, zaczynając na 1 miesiąc przed
rozpoczęciem leczenia, podczas całego okresu leczenia oraz przez 1
miesiąc po zakończeniu terapii. Pacjentka powinna stosować, co
najmniej jedną, a najlepiej dwie uzupełniające się metody
antykoncepcji, w tym metodę mechaniczną.
*
Nawet, jeśli u pacjentki nie występują miesiączki, pacjentka musi
przestrzegać wszystkich zaleceń skutecznej antykoncepcji.
*
Pacjentka jest zdolna do stosowania skutecznych metod
antykoncepcji.
*
Pacjentka została poinformowana o potencjalnych konsekwencjach
zajścia w ciążę, jest ich świadoma i rozumie konieczność
natychmiastowego zgłoszenia się do lekarza w razie podejrzenia, że
zaszła w ciążę.
*
Pacjentka rozumie i akceptuje konieczność przeprowadzenia testów
ciążowych przed leczeniem, w trakcie terapii oraz po 5 tygodniach
po jej zakończeniu.
*
Pacjentka potwierdziła, że zna i rozumie zagrożenia wynikające z
leczenia izotretynoiną i konieczność zachowania środków
ostrożności związanych z leczeniem izotretynoiną.
Opisane wymagania dotyczą także kobiet, które aktualnie nie są aktywne
seksualnie, z wyjątkiem przypadków, gdy lekarz przepisujący lek
stwierdził, że w danym przypadku nie ma ryzyka zajścia w ciążę.
Lekarz przepisujący lek musi mieć pewność, że:
*
Pacjentka przestrzega opisanych powyżej wymagań dotyczących
zapobiegania ciąży i oświadczyła, że zrozumiała je wystarczająco.
*
Pacjentka potwierdziła, że uznaje wymienione powyżej wymagania.
*
Pacjentka stosowała co najmniej na 1 miesiąc przez rozpoczęciem
leczenia przynajmniej minimum jedną, a najlepiej dwie metody
skutecznej antykoncepcji, w tym metodę mechaniczną i będzie je
nadal stosować podczas całego okresu leczenia izotretynoiną oraz
co najmniej przez jeden miesiąc po zakończeniu stosowania
izotretynoiny.
*
U pacjentki uzyskano negatywne wyniki testów ciążowych
przeprowadzonych przed leczeniem, podczas leczenia oraz 5 tygodni
po zakończeniu leczenia. Należy odnotować daty i wyniki testów
ciążowych w dokumentacji.
Antykoncepcja
Pacjentka musi otrzymać szczegółowe informacje dotyczące metod
zapobiegania ciąży, a jeżeli pacjentka nie stosuje skutecznej
antykoncepcji, należy ją skierować do osoby, która udzieli
odpowiedniej porady w zakresie antykoncepcji.
Jako niezbędne minimum pacjentki, które mogą zajść w ciążę muszą
stosować co najmniej jedną skuteczną metodę antykoncepcji. Najlepiej
jest jednak, kiedy pacjentka stosuje jednocześnie dwie uzupełniające
się metody antykoncepcji, w tym metodę mechaniczną. Antykoncepcję
należy stosować co najmniej przez jeden miesiąc po zakończeniu
przyjmowania izotretynoiny nawet jeśli pacjentka nie miesiączkuje.
Testy ciążowe
Zaleca się przeprowadzanie - pod nadzorem lekarza - testów ciążowych,
z czułością co najmniej 25 mIU/ml, w pierwszych trzech dniach cyklu
miesiączkowego, w sposób opisany poniżej.
Przed rozpoczęciem leczenia:
W celu wykluczenia prawdopodobieństwa ciąży przed rozpoczęciem
stosowania środków antykoncepcyjnych, należy przeprowadzić wstępny
test ciążowy pod nadzorem lekarza, a datę i wynik testu należy
odnotować w dokumentacji. Termin wykonania testu ciążowego u pacjentek
z nieregularnymi miesiączkami należy ustalić uwzględniając aktywność
seksualną pacjentek i należy go przeprowadzić po upływie około trzech
tygodni po ostatnim stosunku płciowym bez zabezpieczenia
antykoncepcyjnego. Lekarz przepisujący lek powinien przeszkolić
pacjentkę jak stosować środki antykoncepcyjne.
Podczas wizyty, w czasie której lekarz przepisze izotretynoinę lub w
ciągu 3 dni przed tą wizytą, należy także przeprowadzić test ciążowy
pod nadzorem lekarza, a jeśli pacjentka nie stosowała skutecznej
antykoncepcji co najmniej przez 1 miesiąc, termin wizyty u lekarza
należy odpowiednio przesunąć. Test ten powinien dać pewność, że
pacjentka nie jest w ciąży w czasie rozpoczynania leczenia
izotretynoiną.
Wizyty kontrolne w czasie leczenia
Wizyty kontrolne należy przeprowadzać co 28 dni. O konieczności
przeprowadzania co miesiąc testów ciążowych decyduje lekarz, biorąc
pod uwagę miejscową praktykę, w tym aktywność seksualną pacjentki oraz
wywiad dotyczący ostatnich cykli miesiączkowych (nieprawidłowe
krwawienia miesiączkowe, brak cyklu miesiączkowego lub całkowity brak
miesiączek).
O ile to będzie konieczne, dalsze testy ciążowe należy przeprowadzać w
dniu wizyty albo w okresie do trzech dni przed wizytą u lekarza
przepisującego lek.
Zakończenie terapii
Po pięciu tygodniach po zakończeniu leczenia izotretynoiną u pacjentek
należy przeprowadzić ostatni test ciążowy, aby mieć pewność, że
pacjentka nie jest w ciąży.
Ograniczenia dotyczące przepisywania i wydawania leku
Izotretynoinę dla kobiet w wieku rozrodczym należy wypisywać w ilości
wystarczającej na 30 dni leczenia, a kontynuowanie terapii wymaga
ponownego wypisania recepty. Najlepiej jest, gdy wykonanie testu
ciążowego, przepisanie i wydanie leku mają miejsce w tym samym dniu.
Zrealizowanie recepty powinno nastąpić nie później niż w ciągu 7 dni
po przepisaniu izotretynoiny przez lekarza.
Mężczyźni:
Dostępne dane wskazują, że narażenie ciężarnej kobiety na
izotretynoinę zawartą w nasieniu pacjentów przyjmujących izotretynoinę
nie wystarcza, aby wystąpiło działanie teratogenne.
Należy zwrócić uwagę mężczyźnie, że nie wolno mu dzielić się
preparatem z żadną inną osobą, szczególnie z kobietami.
Inne środki ostrożności
Należy zwrócić uwagę pacjentów na to, że preparatu nie wolno nigdy
przekazywać innym osobom, a niezużyte kapsułki należy po zakończeniu
leczenia zwrócić do apteki.
Podczas leczenia i w okresie jednego miesiąca po zakończeniu
przyjmowania izotretynoiny pacjenci nie powinni być dawcami krwi ze
względu na potencjalne ryzyko uszkodzenia płodu, w przypadku, gdy krew
została przetoczona kobiecie w ciąży.
Materiały edukacyjne
W celu uniknięcia narażenia płodów na izotretynoinę, podmiot
odpowiedzialny udostępni lekarzom, farmaceutom i pacjentom materiały
edukacyjne w celu zwiększenia skuteczności ostrzeżeń dotyczących
właściwości teratogennych izotretynoiny, dostarczenia informacji i
wskazówek na temat stosowania antykoncepcji przed rozpoczęciem
leczenia i konieczności przeprowadzania testów ciążowych.
Lekarz powinien udzielić wszystkim pacjentom, zarówno mężczyznom, jak
i kobietom, pełnej informacji dotyczącej ryzyka działania
teratogennego izotretynoiny i dokładnych wyjaśnień dotyczących metod
zapobiegania ciąży, określonych w Programie Zapobiegania Ciąży.
Zaburzenia psychiczne
U pacjentów przyjmujących izotretynoinę opisywano depresję,
zaostrzenie objawów depresyjnych, lęk, skłonność do agresji, zmiany
nastroju, objawy psychotyczne oraz rzadko próby samobójcze, myśli
samobójcze i samobójstwa (patrz punkt 4.8 Działania niepożądane).
Szczególną ostrożność należy zachować podczas stosowania izotretynoiny
u pacjentów z depresją w wywiadzie. Wszyscy pacjenci powinni być
monitorowani pod kątem objawów depresji i w razie potrzeby kierowani
na odpowiednie leczenie. Przerwanie leczenia izotretynoiną może nie
być wystarczające do złagodzenia objawów, dlatego może być konieczna
dokładna ocena psychiatry lub psychologa.
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Po wprowadzeniu leku do obrotu zgłaszano przypadki ciężkich reakcji
skórnych (np. rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona i
martwica toksyczno-rozpływna naskórka) związanych ze stosowaniem
izotretynoiny. Ze względu na to, że zdarzenia te mogą być trudne do
odróżnienia od innych reakcji skórnych, które mogą wystąpić (patrz
punkt 4.8), pacjenci powinni być poinformowani o możliwych objawach
przedmiotowych i podmiotowych i uważnie monitorowani w kierunku
ciężkich reakcji skórnych. Jeżeli podejrzewa się wystąpienie ciężkiej
reakcji skórnej, leczenie izotretynoiną należy przerwać.
Na początku terapii niekiedy obserwuje się zaostrzenie objawów
trądziku, jednak ustępuje ono wraz z kontynuacją leczenia, zwykle w
ciągu 7 – 10 dni i przeważnie nie ma potrzeby zmiany dawkowania
izotretynoiny.
Należy unikać ekspozycji na intensywne promieniowanie słoneczne lub
promieniowanie ultrafioletowe. W razie konieczności, należy zastosować
produkty zawierające filtry UV, co najmniej o wartości SPF 15.
U pacjentów przyjmujących izotretynoinę oraz w okresie do 5-6 miesięcy
po zakończeniu terapii należy unikać agresywnej chemicznej dermabrazji
oraz leczenia skóry laserem, występuje bowiem wówczas ryzyko
powstawania blizn o nietypowym umiejscowieniu oraz rzadziej
pozapalnych przebarwień lub odbarwień w leczonych miejscach skóry. Co
najmniej do 6 miesięcy po zakończeniu leczenia izotretynoiną należy
zaniechać depilacji z użyciem wosku, z uwagi na ryzyko zerwania
naskórka.
Należy unikać jednoczesnego stosowania izotretynoiny z podawanymi
miejscowo lekami keratolitycznymi lub preparatami złuszczającymi
stosowanymi w leczeniu trądziku, ponieważ mogłoby wystąpić nadmierne
podrażnienie skóry.
Należy poradzić pacjentom, żeby od początku leczenia izotretynoiną
stosowali do nawilżenia skóry maść lub krem oraz balsam do ust,
ponieważ izotretynoina powoduje wysuszenie skóry i ust.
Zaburzenia oka
Suchość oczu, zmętnienie rogówki, pogorszenie widzenia w ciemnościach
i zapalenie rogówki na ogół ustępuje po przerwaniu leczenia. Suchość
oczu można łagodzić stosując maść nawilżającą do oczu albo preparat
zastępujący łzy. Może wystąpić nietolerancja na soczewki kontaktowe,
co może oznaczać, że podczas leczenia pacjent będzie musiał nosić
okulary.
Opisywano ponadto niedowidzenie o zmroku, które u niektórych pacjentów
pojawiało się nagle (patrz punkt 4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia
pojazdów mechanicznych i obsługę urządzeń mechanicznych w ruchu).
Pacjentów z zaburzeniami widzenia należy skierować do okulisty. Może
być konieczne przerwanie stosowania izotretynoiny.
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej
Opisywano występowanie bólów mięśni, bólów stawów oraz zwiększenie
aktywności fosfokinazy kreatynowej w surowicy krwi u pacjentów
przyjmujących izotretynoinę, szczególnie u osób wykonujących
intensywny wysiłek fizyczny (patrz punkt 4.8 Działania niepożądane).
Po kilkuletnim stosowaniu izotretynoiny w bardzo dużych dawkach w
leczeniu zaburzeń rogowacenia obserwowano zmiany kostne, w tym
przedwczesne zarastanie chrząstek nasadowych, przerost kości i
zwapnienia w ścięgnach i więzadłach. W tej grupie pacjentów stosowano
na ogół znacznie większe dawki, dłuższy czas leczenia i większe dawki
skumulowane, w porównaniu do stosowanych w leczeniu trądziku.
Łagodne nadciśnienie wewnątrzczaszkowe
Opisano przypadki łagodnego nadciśnienia wewnątrzczaszkowego, przy
czym część dotyczyła pacjentów przyjmujących jednocześnie tetracykliny
(patrz punkt 4.3 Przeciwwskazania oraz punkt 4.5 Interakcje z innymi
lekami i inne rodzaje interakcji). Objawy przedmiotowe i podmiotowe
łagodnego nadciśnienia wewnątrzczaszkowego są następujące: ból głowy,
nudności i wymioty, zaburzenia widzenia i obrzęk tarczy nerwu
wzrokowego. Pacjenci, u których pojawia się łagodne nadciśnienie
wewnątrzczaszkowe, muszą natychmiast zaprzestać leczenia
izotretynoiną.
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
Należy kontrolować aktywność enzymów wątrobowych przed leczeniem, po
upływie 1 miesiąca po rozpoczęciu leczenia a następnie, co 3 miesiące,
o ile nie będzie wskazań klinicznych do częstszego ich kontrolowania.
Opisywano przemijające i odwracalne zwiększenie aktywności
aminotransferaz. W wielu przypadkach wartości te mieściły się w
zakresie prawidłowych wartości i podczas leczenia powracały do stanu
początkowego. Gdyby jednak doszło do utrzymującego się i klinicznie
istotnego zwiększenia aktywności aminotransferaz, należy rozważyć
zmniejszenie dawki lub zaprzestanie leczenia izotretynoiną.
Niewydolność nerek
Zaburzenia czynności nerek i niewydolność nerek nie mają wpływu na
właściwości farmakokinetyczne izotretynoiny. Dlatego też lek można
stosować u pacjentów z niewydolnością nerek. Zaleca się jednak
rozpoczynanie leczenia od mniejszej dawki i stopniowe zwiększanie jej
do maksymalnej dawki tolerowanej przez pacjenta (patrz punkt 4.2
Dawkowanie i sposób podawania).
Metabolizm lipidów
Należy kontrolować stężenia lipidów w surowicy (na czczo) przed
leczeniem, po upływie 1 miesiąca po rozpoczęciu leczenia, a następnie,
co 3 miesiące, o ile nie będzie wskazań klinicznych do częstszego ich
kontrolowania. Zwiększone stężenia lipidów powracają na ogół do
wartości prawidłowych po zmniejszeniu dawki lub zakończeniu terapii,
może również wystąpić odpowiedź na zmianę diety.
Opisywano związek między stosowaniem izotretynoiny a zwiększeniem
stężeń trójglicerydów w osoczu. Należy zaprzestać leczenia
izotretynoiną, jeżeli nie udaje ustabilizować hipertrójglicerydemii do
osiągnięcia odpowiedniego stężenia trójglicerydów w osoczu lub kiedy
występują objawy zapalenia trzustki (patrz punkt 4.8 Działania
niepożądane). Stężenia trójglicerydów ponad 800 mg/dl lub 9 mmol/l
mogą wystąpić w przebiegu ostrego zapalenia trzustki, które może
prowadzić do zgonu.
Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
Stosowanie izotretynoiny wiązało się z wystąpieniem zapalnych chorób
jelit (w tym choroby Leśniowskiego-Crohna) u pacjentów bez zaburzeń
jelitowych w wywiadzie. W razie wystąpienia ciężkiej biegunki
(krwotocznej) należy natychmiast zaprzestać leczenia izotretynoiną.
Reakcje alergiczne
Opisywano rzadkie przypadki reakcji anafilaktycznych, w niektórych
przypadkach po uprzednim miejscowym stosowaniu retynoidów. Nieczęsto
zgłaszano skórne reakcje alergiczne. Donoszono o ciężkich przypadkach
alergicznego zapalenia naczyń, często z plamicą (siniaki i czerwone
plamy) w obrębie kończyn oraz z innymi objawami niedotyczącymi skóry.
W razie wystąpienia ciężkich reakcji alergicznych należy przerwać
leczenie i starannie obserwować pacjenta.
Axotret zawiera olej sojowy. Nie należy stosować preparatu w przypadku
uczulenia na orzeszki ziemne lub soję.
Pacjenci z grupy dużego ryzyka
U pacjentów z cukrzycą, otyłością, u alkoholików lub u pacjentów z
zaburzeniami metabolizmu lipidów, leczonych izotretynoiną, może być
konieczne częstsze kontrolowanie stężeń lipidów w surowicy i (lub)
stężenia glukozy we krwi. Opisywano zwiększone stężenia glukozy we
krwi na czczo oraz rozpoznano nowe przypadki cukrzycy w czasie
leczenia izotretynoiną.
4.5. Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje
interakcji
Ze względu na ryzyko hiperwitaminozy A pacjentom nie wolno
jednocześnie przyjmować leków zawierających witaminę A.
Opisywano przypadki łagodnego nadciśnienia wewnątrzczaszkowego
(rzekomy guz mózgu) podczas jednoczesnego stosowania izotretynoiny i
tetracyklin. Należy zatem unikać jednoczesnego stosowania
izotretynoiny z tetracyklinami (patrz punkt 4.3 Przeciwwskazania i
punkt 4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące
stosowania).
4.6. Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża:
Izotretynoina stosowana w czasie ciąży powoduje ciężkie wady wrodzone.
----------------------------------------------------------------------
Preparat Axotret jest przeciwwskazany (patrz punkt 4.3
Przeciwwskazania) w okresie ciąży. Kobiety w wieku rozrodczym muszą
stosować skuteczną antykoncepcję w czasie (oraz do czterech tygodni po
zakończeniu) leczenia.
Stosowanie izotretynoiny w okresie ciąży jest bezwzględnie
przeciwwskazane (patrz punkt 4.3 Przeciwwskazania). Jeżeli pomimo
zachowania wymaganych, wymienionych środków ostrożności w czasie
stosowania izotretynoiny lub w ciągu miesiąca po zaprzestaniu jej
przyjmowania pacjentka zajdzie w ciążę, istnieje duże ryzyko
wystąpienia bardzo ciężkich wad rozwojowych u płodu.
Do wad rozwojowych, które są związane z ekspozycją na izotretynoinę
należą wady ośrodkowego układu nerwowego (wodogłowie, wady
rozwojowe/zniekształcenia móżdżku, małogłowie), zniekształcenia
twarzy, rozszczep podniebienia, wady ucha zewnętrznego (brak ucha
zewnętrznego, małe zewnętrzne przewody słuchowe lub ich brak), wady
oka (małoocze), wady układu sercowo-naczyniowego (wady rozwojowe
wspólnego pnia tętniczego, takie jak tetralogia Fallota, przełożenie
wielkich naczyń, defekty przegrody), wady grasicy i przytarczyc.
Ponadto, częściej występują poronienia samoistne.
Jeżeli podczas leczenia izotretynoiną kobieta zajdzie w ciążę,
leczenie musi być przerwane.
Pacjentkę należy skierować do lekarza specjalizującego się lub
mającego doświadczenie w dziedzinie teratologii, w celu
przeprowadzenia badań i uzyskania porady.
Karmienie piersią:
------------------
Izotretynoina jest związkiem silnie lipofilnym, dlatego jest bardzo
prawdopodobne, że przenika do mleka kobiecego.
Ze względu na ryzyko działań niepożądanych u matki i dziecka,
stosowanie izotretynoiny w okresie karmienia piersią jest
przeciwwskazane.
4.7. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Podczas leczenia izotretynoiną w szeregu przypadków występowało
osłabienie widzenia w nocy, a w rzadkich przypadkach utrzymywało się
po zakończeniu leczenia (patrz punkt 4.4 Specjalne ostrzeżenia i
środki ostrożności dotyczące stosowania i 4.8 Działania niepożądane).
Ponieważ wystąpiło ono u niektórych pacjentów nagle, należy zwracać
uwagę pacjentów na możliwość wystąpienia tego zaburzenia i ostrzec,
aby zachowali ostrożność w czasie prowadzenia pojazdów i obsługiwania
maszyn.
4.8. Działania niepożądane
Do działań niepożądanych najczęściej zgłaszanych podczas stosowania
izotretynoiny należą: suchość błon śluzowych, np. warg, zapalenie
warg, suchość błony śluzowej nosa, krwawienia z nosa, oraz oka,
zapalenie spojówek, suchość skóry. Niektóre działania niepożądane
izotretynoiny zależą od dawki. Objawy niepożądane na ogół ustępują po
zmianie dawki lub zaprzestaniu leczenia, niektóre mogą jednak
utrzymywać się po zakończeniu leczenia.
Badania diagnostyczne:
Bardzo często (≥1/10)
zwiększone stężenie trójglicerydów w surowicy krwi, zmniejszone
stężenie lipoprotein o dużej gęstości
Często (≥1/100 do <1/10)
zwiększone stężenie cholesterolu w surowicy krwi, zwiększone stężenie
glukozy we krwi, krwiomocz, białkomocz
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
zwiększona aktywność fosfokinazy kreatynowej we krwi
Zaburzenia krwi i układu chłonnego:
Bardzo często (≥1/10)
niedokrwistość, przyspieszone OB, małopłytkowość, nadpłytkowość
Często (≥1/100 do <1/10)
neutropenia
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
limfadenopatia
Zaburzenia układu nerwowego:
Często (≥1/100 do <1/10)
ból głowy
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
łagodne nadciśnienie wewnątrzczaszkowe, drgawki, senność
Zaburzenia oka:
Bardzo często (≥1/10)
zapalenie powiek, zapalenie spojówek, suchość oka, podrażnienie oka
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
nieostre widzenie, zaćma, ślepota barw (zaburzenia widzenia barw),
nietolerancja soczewek kontaktowych, zmętnienie rogówki, pogorszenie
widzenia w ciemności, zapalenie rogówki, obrzęk tarczy nerwu
wzrokowego (objaw łagodnego nadciśnienia wewnątrz-czaszkowego),
światłowstręt
Zaburzenia ucha i błędnika:
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
upośledzenie słuchu
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia:
Często (≥1/100 do <1/10)
krwawienia z nosa, suchość błony śluzowej nosa, zapalenie jamy
nosowo-gardłowej
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
skurcz oskrzeli (szczególnie u pacjentów chorych na astmę), chrypka
Zaburzenia żołądka i jelit:
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
zapalenie okrężnicy, zapalenie jelita krętego, suchość błony śluzowej
gardła, krwotoki
z przewodu pokarmowego, biegunka krwotoczna
i choroba zapalna jelit, nudności, zapalenie trzustki (patrz: punkt
4.4)
Zaburzenia nerek i dróg moczowych:
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
kłębuszkowe zapalenie nerek
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej:
Bardzo często (≥1/10)
zapalenie czerwieni warg, zapalenie skóry, suchość skóry, miejscowe
złuszczanie skóry, świąd, wysypka rumieniowa, kruchość skóry (ryzyko
urazu w wyniku tarcia)
Rzadko (≥1/10 000 do <1/1000)
łysienie
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
trądzik piorunujący, zaostrzenie objawów trądziku (nawrót trądziku),
rumień (twarzy), wykwity, zaburzenia włosów, hirsutyzm, dystrofia
paznokci, zanokcica, reakcje nadwrażliwości na światło, ziarniniak
ropotwórczy, przebarwienie skóry, zwiększona potliwość
Częstość nieznana:
rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczno-rozpływna
martwica naskórka.
Ciężka wysypka skórna (rumień wielopostaciowy) pojawiająca się
początkowo jako okrągłe plamy często z pęcherzykiem w środku, zwykle
na ramiona i rękach lub nogach i stopach, ale może dotyczyć także
wszystkich części ciała. Jeśli wysypka się rozwinie, pacjent powinien
przerwać leczenie lekiem Axotret i skontaktować się z lekarzem.
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej:
Bardzo często (≥1/10)
bóle stawów, bóle mięśni, bóle pleców (zwłaszcza u młodzieży)
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
zapalenie stawów, wapnica (zwapnienia więzadeł i ścięgien),
przedwczesne kostnienie chrząstek nasadowych, wyrośle kostne
(nadmierne kostnienie), zmniejszenie gęstości kości, zapalenie
ścięgien
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania:
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
cukrzyca, hiperurykemia
Zakażenia i zarażenia pasożytnicze:
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
zakażenia (skóry i błon śluzowych) wywołane przez bakterie
Gram-dodatnie
Zaburzenia naczyniowe:
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
zapalenie naczyń (np. ziarniniak Wegenera, alergiczne zapalenie
naczyń)
Zaburzenia układu immunologicznego:
Rzadko (≥1/10 000 do <1/1000)
alergiczne reakcje skórne, reakcje anafilaktyczne, nadwrażliwość
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania:
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
nadmierne tworzenie ziarniny, złe samopoczucie
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:
Bardzo często (≥1/10)
zwiększona aktywność aminotransferaz (patrz: punkt 4.4)
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
zapalenie wątroby
Zaburzenia psychiczne:
Rzadko (≥1/10 000 do <1/1000)
depresja, pogłębienie objawów depresji, skłonność do agresji, lęk,
zmiany nastroju
Bardzo rzadko (≤1/10 000)
zaburzenia zachowania, zaburzenia psychotyczne, myśli samobójcze,
próby samobójcze, samobójstwo
4.9. Przedawkowanie
Izotretynoina jest pochodną witaminy A. Toksyczność ostra
izotretynoiny jest niewielka, jednak po przypadkowym przedawkowaniu
leku mogą wystąpić objawy hiperwitaminozy A. Objawami ostrego
działania toksycznego witaminy A są silne bóle głowy, nudności i
wymioty, senność, drażliwość i świąd. Objawy przedmiotowe i podmiotowe
przypadkowego lub umyślnego przedawkowania izotretynoiny byłyby
podobne. Należy się spodziewać, że objawy przedawkowania są odwracalne
i ustępują bez konieczności leczenia.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1. Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: leki przeciwtrądzikowe do stosowania
ogólnego
Kod ATC: D10 B A01
------------------
Mechanizm działania
Izotretynoina jest stereoizomerem kwasu all-trans-retynowego
(tretynoiny).
Dokładny mechanizm działania izotretynoiny nie został jeszcze
szczegółowo wyjaśniony. Stwierdzono jednak, że poprawa obrazu
klinicznego w przebiegu ciężkiego trądziku jest związana z hamowaniem
aktywności gruczołów łojowych oraz histologicznie potwierdzonym
zmniejszeniem gruczołów łojowych. Ponadto stwierdzono, że
izotretynoina działa przeciwzapalnie na skórę.
Skuteczność
Nadmierne rogowacenie nabłonkowej wyściółki cebulek włosowych i
gruczołów łojowych prowadzi do łuszczenia się korneocytów do przewodu
kanalika oraz jego zablokowania przez keratynę i nadmierną ilość łoju.
W wyniku tego dochodzi do powstania zaskórników i ostatecznie zmian
zapalnych. Izotretynoina hamuje proliferację komórek łojowych i w
przebiegu trądziku działa w taki sposób, że odtwarza prawidłowy proces
różnicowania się tych komórek. Łój jest głównym substratem
sprzyjającym rozwojowi bakterii Propionibacterium acnes. Zmniejszenie
jego wydzielania hamuje więc namnażanie się bakterii w obrębie
kanalika wyprowadzającego gruczołu łojowego.
5.2. Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Wchłanianie izotretynoiny z przewodu pokarmowego jest zmienne i
liniowo zależne od dawki w zakresie wartości terapeutycznych. Nie
określono całkowitej biodostępności izotretynoiny, gdyż nie ma postaci
dożylnej leku przeznaczonej do stosowania u ludzi, jednak
ekstrapolacja wyników uzyskanych w doświadczeniach na psach wskazuje
na niewielką i zmienną układową biodostępność. Biodostępność leku, gdy
jest podawany z pokarmem jest dwa razy większa niż jego biodostępność,
gdy jest podawany na czczo.
Dystrybucja
Izotretynoina w znacznym stopniu wiąże się z białkami osocza, głównie
z albuminami (99,9%). Nie określono objętości dystrybucji
izotretynoiny u człowieka, ponieważ nie ma postaci dożylnej
izotretynoiny przeznaczonej do stosowania u ludzi. Jest niewiele
danych dotyczących dystrybucji izotretynoiny do tkanek u ludzi.
Stężenia izotretynoiny w naskórku są o połowę mniejsze niż w surowicy
krwi. Ze względu na słabą penetrację izotretynoiny do krwinek
czerwonych, stężenie izotretynoiny w osoczu krwi jest około 1,7 razy
większe niż w pełnej krwi.
Metabolizm
Po podaniu doustnym izotretynoiny w osoczu krwi wyodrębniono trzy
główne metabolity: 4-oksoizotretynoinę, tretynoinę (kwas
all-trans-retynowy)
i 4-oksotretynoinę. W szeregu badań in vitro wykazano aktywność
biologiczną tych metabolitów. W badaniu klinicznym wykazano, że
4-oksoizotretynoina jest istotnym elementem aktywności izotretynoiny
(zmniejszenie wydzielania łoju, pomimo tego, że nie ma wpływu na
stężenie izotretynoiny i tretynoiny w osoczu). Do innych, mniej
ważnych metabolitów, należą glukuronidy. Głównym metabolitem jest
4-oksoizotretynoina, której stężenie w osoczu w stanie równowagi
stężeń jest 2,5 razy większe niż stężenie substancji macierzystej.
Metabolizm tretynoiny jest związany z metabolizmem izotretynoiny,
ponieważ izotretynoina i tretynoina (kwas all-trans-retynowy) ulegają
wzajemnym odwracalnym przemianom jedna w drugą (interkonwersja).
Szacuje się, że 20%-30% dawki izotretynoiny ulega izomeryzacji.
Krążenie jelitowo-wątrobowe przypuszczalnie ma duże znaczenie w
farmakokinetyce izotretynoiny u ludzi. Badania metabolizmu in vitro
wskazują, że w metabolizmie izotretynoiny do 4-oksoizotretynoiny i
tretynoiny uczestniczy szereg enzymów CYP. Wydaje się, że żaden enzym
nie odgrywa dominującej roli. Izotretynoina i jej metabolity nie mają
istotnego wpływu na aktywność CYP.
Eliminacja
Po podaniu doustnym izotretynoiny znakowanej radioizotopem, podobne
części dawki wykrywano w moczu i kale. Po podaniu doustnym
izotretynoiny okres półtrwania w końcowej fazie eliminacji w postaci
niezmienionej u pacjentów z trądzikiem wynosił średnio 19 godzin.
Okres półtrwania 4-oksoizotretynoiny w końcowej fazie eliminacji jest
dłuższy, wynosi średnio 29 godzin.
Izotretynoina jest retynoidem występującym fizjologicznie. Po upływie
dwóch tygodni po zakończeniu leczenia izotretynoiną uzyskuje się
stężenia właściwe dla endogennych retynoidów.
Farmakokinetyka leku w szczególnych grupach pacjentów
Stosowanie izotretynoiny u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby
jest przeciwwskazane, dlatego dostępne są ograniczone dane o
właściwościach farmakokinetycznych leku w tej populacji pacjentów.
Niewydolność nerek nie prowadzi do istotnego zmniejszenia klirensu
osoczowego izotretynoiny ani 4-oksoizotretynoiny.
5.3. Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Toksyczność ostra
Toksyczność ostrą po podaniu doustnym izotretynoiny badano na różnych
gatunkach zwierząt. U królików LD50 wynosiła około 2000 mg/kg mc., u
myszy – około 3000 mg/kg mc., a u szczurów ponad 4000 mg/kg mc.
Toksyczność przewlekła
Dłogotrwałe badanie na szczurach trwające ponad 2 lata (w którym
izotretynoinę podawano w dawkach 2, 8 i 32 mg/kg mc. na dobę) wykazało
występowanie częściowego wypadania włosów i zwiększenie stężeń
trójglicerydów w osoczu krwi u szczurów, którym podawano większe dawki
leku. Rodzaje i częstość występowania działań niepożądanych
izotretynoiny są u gryzoni podobne do działań niepożądanych witaminy
A. Nie obserwuje się jednak takich masywnych zwapnień tkanek i
narządów, jak u szczurów, którym podawano witaminę A. Zmiany w
komórkach wątrobowych, obserwowane podczas stosowania witaminy A nie
występują podczas stosowania izotretynoiny.
Wszystkie działania niepożądane, stanowiące zespół hiperwitaminozy A,
ustępują samoistnie po zakończeniu leczenia izotretynoiną. Nawet
zwierzęta doświadczalne, których stan ogólny był zły, w ciągu 1–2
tygodni w większości wyzdrowiały.
Działanie teratogenne
Podobnie jak w przypadku innych pochodnych witaminy A, w badaniach na
zwierzętach wykazano, że izotretynoina działa teratogennie i
embriotoksycznie.
Ze względu na działanie teratogenne izotretynoiny, jej stosowanie u
kobiet w wieku rozrodczym wiąże się z konsekwencjami terapeutycznymi
(patrz punkt 4.3 Przeciwwskazania, punkt 4.4 Specjalne ostrzeżenia i
środki ostrożności dotyczące stosowania oraz punkt 4.6 Wpływ na
płodność, ciążę i laktację).
Wpływ na płodność
Izotretynoina przyjmowana w dawkach terapeutycznych przez mężczyzn nie
ma wpływu na liczbę, ruchliwość i budowę plemników oraz nie ma
szkodliwego wpływu na tworzenie się i rozwój zarodka.
Działanie mutagenne
W badaniach in vitro oraz in vivo na zwierzętach okazało się, że
izotretynoina nie ma działania mutagennego ani rakotwórczego.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1. Wykaz substancji pomocniczych
Uwodorniony olej sojowy
Uwodorniony olej roślinny
Wosk pszczeli biały
Disodu edetynian
Butylohydroksyanizol
Olej sojowy rafinowany
Otoczka:
Żelatyna
Glicerol
Czerwień allura (E129)
Błękit brylantowy (E133)
Tytanu ditlenek (E171)
Woda oczyszczona
Atrament do nadruku
Szelak
Żelaza tlenek czarny (E172)
N-butanol
Glikol propylenowy
Izopropanol
Amonu wodorotlenek
6.2. Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3. Okres ważności
3 lata.
6.4. Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu.
6.5. Rodzaj i zawartość opakowania
Opakowanie bezpośrednie:
Blister PVC/PVDC/PE/PP/Al z przezroczystej folii PVC laminowany
polietylenem. (PE) oraz powlekany PVDC po stronie wewnętrznej,
zamknięty gładkim papierem (PP) powlekany folią aluminiową Al.
Blister PVC/PVDC/PE/Al/P/SL z przezroczystej folii PVC laminowane
polietylenem (PE) oraz powlekany PVDC po stronie wewnętrznej,
zamknięty folią aluminiową AL, laminowaną papierem P powleczonym na
gorąco lakierem uszczelniającym SL.
Wielkość opakowania:
30 lub 60 kapsułek miękkich, umieszczonych w tekturowym pudełku.
6.6. Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania
Po zakończeniu leczenia, wszystkie pozostałe kapsułki należy usuwać
zgodnie z miejscowymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO
OBROTU
AXXON Sp. z o.o.
ul. Puławska 314
02-819 Warszawa
Polska
8. NUMER(-Y) POZWOLENIA(Ń) NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
11319
-----
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU / DATA
PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu:
17.03.2008
Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 12.12.2008
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY
TEKSTU CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
14