Przedmiot Opodatkowania Podatkiem Od Towarów I Usług VAT

przedmiot opodatkowania podatkiem od towarów i usług vat -------------------------------------------------------- art. 2. ustawy o vat 1

Przedmiot opodatkowania podatkiem od towarów i usług VAT
--------------------------------------------------------
Art. 2. Ustawy o VAT
1. Opodatkowaniu podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Opodatkowaniu podlega również eksport i import towarów lub usług.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do:
1) świadczenia usług oraz przekazania lub zużycia towarów na potrzeby
reprezentacji albo reklamy,
2) przekazania przez podatnika towarów oraz świadczenia usług na
potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy,
członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących
osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także zatrudnionych przez
niego pracowników oraz byłych pracowników,
3) zamiany towarów, zamiany usług oraz zamiany usługi na towar i
towaru na usługę,
3a) wydania towarów lub świadczenia usług w zamian za wierzytelności,
3b) wydania towarów lub świadczenia usług w miejsce świadczenia
pieniężnego,
3c) dostarczenia produktów rolnych na podstawie umowy kontraktacji,
4) darowizn towarów nie wymienionych w pkt 2,
5) świadczenia usług, o których mowa w ust. 1, bez pobrania
należności,
5a) wydania towarów lub świadczenia usług w zamian za czynności nie
podlegające opodatkowaniu,
4. Czynności określone w ust. 1-3 podlegają opodatkowaniu niezależnie
od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych
przepisami prawa.
Art. 3.
1. Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1) sprzedaży przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie
sporządzającego bilans,
1a) wydania towarów na podstawie umowy użyczenia,
2) działalności w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier na
automatach i gier na automatach o niskich wygranych, podlegającej
opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach określonych w odrębnej
ustawie,
3) czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.
2. Rada Ministrów może określać, w drodze rozporządzenia, towary i
usługi, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych i wyrobów z metali
szlachetnych, do których nie stosuje się przepisów ustawy.
Zwrot różnicy podatku od towarów i usług
========================================
Zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na rachunek bankowy
podatnika następuje w przypadku gdy całość lub część sprzedaży
opodatkowana jest stawką niższą niż 22% oraz przy nabyciu towarów i
usług, które na podstawie odrębnych przepisów zaliczane są przez
podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
podlegających amortyzacji.
Zasady zwrotu
Zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu
podatku naliczonego lub różnicy podatku przyjmuje się w kwocie
wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba, że urząd skarbowy lub
organ kontroli skarbowej określi je w innej wysokości.
W rozliczeniach z tytułu podatku VAT składanych co miesiąc w terminie
do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał
obowiązek podatkowy mogą wystąpić następujące sytuacje:
- nadwyżka podatku należnego nad naliczonym
- nadwyżka podatku naliczonego nad należnym
W przypadku nadwyżki podatku należnego nad naliczonym podatnik ma
obowiązek w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, a
którym powstał obowiązek podatkowy wpłacić powyższą kwotę na rachunek
właściwego urzędu skarbowego.
W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest wyższa od kwoty podatku
należnego, podatnik ma prawo z wyjątkiem przypadków określonych w
ustawie o VAT do zwrotu bądź obniżenia o tę różnicę podatku należnego
za następne okresy.
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w
fakturach stwierdzających nabycie towarów i usług, z uwzględnieniem
rabatów, a w przypadku importu – suma kwot podatku wynikająca z
dokumentu celnego. Kwotę podatku naliczonego stanowi również – z
pewnymi wyjątkami – kwota podatku należnego od importu usług.
Zasady zwrotu podatku od towarów i usług regulują przepisy art.21
Ustawy o podatku VAT . Przepis art.21 ust.2 stanowi o prawie podatnika
do zwrotu bezpośredniego nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.
Sprzedaż ze stawką niższą niż podstawowa
Zwrot bezpośredni przysługuje podatnikom dokonującym sprzedaży
opodatkowanej w całości lub w części stawkami niższymi niż stawka
podstawowa (22%).
Różnica podatku, o której mowa wyżej podlega zwrotowi przez urząd
skarbowy, gdy całość lub część sprzedaży towarów opodatkowana jest
stawką niższą niż 22%. Oznacza to, że jeżeli podatnik dokonywał
wyłącznie sprzedaży opodatkowanej stawką podstawową tj. 22%, to nawet
jeżeli wystąpi u niego nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, nie
ma on prawa do zwrotu bezpośredniego tej nadwyżki. Podobna sytuacja ma
miejsce, gdy podatnik w rozliczeniu poza sprzedażą opodatkowaną 22%
dokonuje sprzedaży zwolnionej z podatku VAT. Jeżeli jednak u podatnika
wystąpi sprzedaż opodatkowana również stawkami niższymi niż podstawowa
zwrot bezpośredni przysługuje lecz kwota jest ograniczona. Zgodnie z
art.21 VATu gdy kwota nadwyżki podatku naliczonego u podatnika
dokonującego sprzedaży towarów opodatkowanych stawkami niższymi niż
stawka określona w art.18 ust.1 tj. 22% przekracza kwotę wynoszącą 22%
całości obrotu opodatkowanego stawkami niższymi, zwrotowi na rachunek
bankowy podlega nadwyżka do wysokości tej kwoty. Pozostała część
nadwyżki podatku podlega rozliczeniu w następnym okresie tj. podatnik
ma prawo do obniżenia o tę różnicę podatku należnego za następne
okresy.
PRZYKŁAD 1:
Rozliczenie spółki za miesiąc czerwiec wynosi:
S przedaż netto opodatkowana stawką 0% wynosi 10 000 zł VAT 0
zł
S przedaż netto opodatkowana stawką 7% wynosi 15 000 zł VAT 1
050 zł
S przedaż netto opodatkowana stawką 22% wynosi 30 000 zł VAT 6
600 zł
Łączna wartość podatku należnego wynosi 7 650 zł
Łączna wartość podatku naliczonego wynosi 25 000 zł
Kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wyniosła 17 350 zł
Kwota do zwrotu, która przysługuje spółce wynosi 5 500 zł. ( (10 000 +
15 000) x 22%
= 25 000 zł x 22% = 5 500 zł)
Pozostałą kwotę tj. 11 850 zł spółka winna rozliczyć w następnym
miesiącu tj. podatek należny obniżyć o kwotę 11 850 zł
PRZYKŁAD 2:
Rozliczenie spółki za miesiąc czerwiec wynosi:
S przedaż netto opodatkowana stawką 0% wynosi 10 000 zł VAT 0
zł
S przedaż netto opodatkowana stawką 7% wynosi 15 000 zł VAT 1
050 zł
S przedaż netto opodatkowana stawką 22% wynosi 30 000 zł VAT 6
600 zł
Łączna wartość podatku należnego wynosi 7 650 zł
Łączna wartość podatku naliczonego wynosi 12 000 zł
Kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wyniosła 4 350 zł
W tej sytuacji spółka ma prawo do zwrotu całej kwoty nadwyżki podatku
naliczonego nad należnym tj. 4 350 zł. gdyż jest ona niższa niż 22%
całości obrotu opodatkowanego stawkami niższymi, czyli 4 350 zł < 5
500 zł
Oczywiście zwrot jest prawem podatnika. To on decyduje czy z niego
skorzysta czy zdecyduje się na zwrot pośredni tj. przeniesie kwotę
nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na następny miesiąc.
Działalność sezonowa i nabycie środków trwałych
Zasada dotycząca ograniczeń zwrotu podatku od towarów i usług nie ma
zastosowania w sytuacji, gdy wysokość zwrotu różnicy podatku jest
uzasadniona charakterem działalności podatnika, jej sezonowością lub
nabyciem towarów i usług, które na podstawie odrębnych przepisów
zaliczane są przez podatnika do środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji ( art.21 ust.5 ).
Podatnikom dokonującym sprzedaży towarów opodatkowanych wyłącznie
stawką 22%, u których podatek naliczony jest wyższy od podatku
należnego, przysługuje zwrot różnicy podatku z urzędu skarbowego w
kwocie nie wyższej od kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i
usług, które na podstawie odrębnych przepisów zaliczane są przez
podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
podlegających amortyzacji.
PRZYKŁAD 3:
Firma zakupiła w miesiącu maju środek trwały podlegający amortyzacji.
Jego wartość brutto wyniosła 73 200 zł, w tym podatek VAT 13 200 zł.
Jednocześnie podatek należny za miesiąc maj wyniósł 10 000 zł. (
wystąpiła jedynie sprzedaż opodatkowana stawką 22%).
Podatek naliczony zawarty w pozostałych zakupach wyniósł 6 000 zł
Łączna kwota podatku naliczonego wynosząca w sumie 13 200 + 6 000 = 19
200 zł służyła działalności opodatkowanej firmy. W miesiącu maju
wystąpiła nadwyżka podatku naliczonego nad należnym w wysokości 19 200
– 10 000 = 9 200 zł.
Ponieważ podatek VAT zawarty w cenie zakupu środka trwałego wyniósł 13
200 zł – firmie przysługuje zwrot nadwyżki w pełnej wysokości. tj. 9
200 zł < 13 200 zł.
PRZYKŁAD 4:
Firma zakupiła w miesiącu kwietniu środek trwały o wartości netto 5
000 zł, VAT 1 100 zł.
P ozostałe zakupy w miesiącu kwietniu wyniosły 45 454,55 zł
opodatkowane podatkiem VAT 22% VAT 10 000 zł.
Łączna wartość podatku naliczonego w kwietniu wyniosła zatem 11 100
zł.
Łączna wartość podatku należnego w miesiącu kwietniu wyniosła 5 000
zł( wystąpiła jedynie sprzedaż opodatkowana stawką 22 %).
W rozliczeniu miesiąca kwietnia wystąpiła nadwyżka podatku naliczonego
nad należnym w wysokości 6 100 zł.
Biorąc pod uwagę fakt, że podatek VAT zawarty w cenie zakupu środka
trwałego wyniósł 1 100 zł – tylko do takiej wysokości firmie
przysługuje zwrot podatku.
Pozostała kwota tj. 5 000 zł winna pomniejszyć podatek należny w
miesiącu maju.
Natomiast sezonowość jest zawężona tylko do produkcji rolnej, w tym
również do sezonowości zakupu (skupu) produktów rolnych i sezonowości
produkcji rolno-spożywczej.
Istnieje jednak możliwość zwrotu w pełnej wysokości bez stosowania
ograniczeń. Taka sytuacja może wystąpić jeżeli wysokość zwrotu jest
uzasadniona odliczaną od podatku kwotą akcyzy naliczoną przy nabyciu
lub imporcie wyrobów akcyzowych, pod warunkiem, że należność
obejmująca kwoty akcyzy została uregulowana.
W tych dwóch przypadkach zwrot nie następuje jednak automatycznie.
Podatnik musi złożyć wraz z deklaracją podatku od towarów i usług
umotywowany wniosek.
Termin zwrotu różnicy podatku od towarów i usług
Od 26.03.2002 r. zwrot różnicy podatku następuje na rachunek bankowy
podatnika w ciągu 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika(
art.21 ust.6 VATU).
Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego sprawdzenia, urząd skarbowy
może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia postępowania
wyjaśniającego. Jeżeli przeprowadzone postępowanie wykaże zasadność
zwrotu, urząd skarbowy wypłaca podatnikowi należną kwotę wraz z
odsetkami w wysokości odpowiadającej odsetkom stosowanym w przypadku
odroczenia terminu płatności podatku lub jego rozłożenia na raty tj.
50% ogłaszanej na podstawie art.56 § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997
r – Ordynacja podatkowa ( Dz.U.Nr 137 poz. 926 z późn. zm.) stawki
odsetek za zwłokę. Stawkę odsetek za zwłokę ogłasza w drodze
obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej “Monitor
Polski” Minister właściwy do spraw finansów publicznych.
PRZYKŁAD 5:
Podatnik w złożonym rozliczeniu podatkowym podatku od towarów i usług
za miesiąc kwiecień wystąpił o zwrot podatku. Deklarację VAT-7 złożył
w dniu 27 maja. Urząd skarbowy ma obowiązek dokonać tego zwrotu na
rachunek bankowy firmy nie później niż 25 lipca. Niedotrzymanie tego
terminu będzie skutkowało zwrotem z urzędu skarbowego powiększonym o
należne odsetki.
Istnieje jednak możliwość uzyskania zwrotu podatku w krótszym czasie.
Reguluje tę kwestię art.21 ust.6a VATU. Termin przyspieszonego zwrotu
wynosi – 25 dni. Trzeba jednak złożyć wniosek do urzędu skarbowego.
Art.21 ust.6a ustawy uzależnia jednak możliwość krótszego terminu
zwrotu od spełnienia następujących warunków:
1.
kwoty podatku naliczonego wykazane w deklaracji wynikające z
faktur dokumentujących kwoty należności, zostały w całości
zapłacone bezpośrednio podatnikowi będącemu wystawcą faktury, z
uwzględnieniem przepisów art..13 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 19
listopada 1999r. – Prawo działalności gospodarczej
2.
kwoty podatku naliczonego wykazane w deklaracji wynikające z
dokumentów celnych oraz decyzji, o których mowa w art.11c i
zostały przez podatnika również zapłacone.
Skonstruowany w powyżej opisany sposób przepis ma na celu zdaniem
ustawodawcy likwidację zatorów płatniczych. Dotychczas podatnik
otrzymując fakturę mimo, że nie dokonał zapłaty należności z niej
wynikającej miał prawo wystąpić w tym samym miesiącu o zwrot podatku.
Wystawca faktury natomiast musiał odprowadzić ten podatek do urzędu
mimo, że go nie otrzymał. W praktyce podatek który nie wpłynął do
urzędu (sprzedawca często nie miał z czego zapłacić) musiał być z
niego wypłacany. Obecnie, jeśli podatnik nie ureguluje płatności
wynikających z otrzymanej faktury będzie musiał poczekać na zwrot 60
dni. Złożenie wniosku o krótszy termin zwrotu niekoniecznie powoduje,
że urząd od razu zwróci podatek. Urząd skarbowy może przeprowadzić
postępowanie wyjaśniające, a tym samym przedłużyć termin zwrotu.
Jeżeli okaże się, że podatnik spełnił warunki do szybszego zwrotu –
urząd skarbowy ma obowiązek wypłacić mu odsetki w wysokości 50%
odsetek za zwłokę od przekroczenia 25 dni od dnia złożenia
rozliczenia.
Zwrot przed powstaniem obowiązku podatkowego
Omawiając zasady zwrotu podatku VAT należy wspomnieć, że przy
spełnieniu pewnych warunków istnieje możliwość ubiegania się o zwrot
przed powstaniem obowiązku podatkowego czyli w sytuacji gdy nie
wystąpiła sprzedaż. Dotyczy on zakupów inwestycyjnych i jest
dokonywany w formie zaliczki. Zaliczka wypłacana jest w dwóch równych
ratach: pierwsza rata zaliczki wypłacana jest w terminie 15 dni po
upływie kwartału, w którym złożono wniosek, a druga rata w terminie 30
dni licząc od dnia wypłacenia pierwszej raty.
Zwrot przed powstaniem obowiązku podatkowego dotyczy zakupów
inwestycyjnych, których wartość bez podatku wynosi co najmniej 600 000
zł ( potwierdzony fakturami lub dokumentami celnymi ) i zostały one w
całości zapłacone, a w przypadku importu został zapłacony podatek
należny od tego importu.
Podatnik występując o taki zwrot musi złożyć oświadczenie w urzędzie
skarbowym, w którym m.in. stwierdzi, że zakupy te będą wykorzystywane
przy wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem oraz, że pierwsze
czynności opodatkowane podatkiem będą dokonane nie wcześniej niż po
upływie sześciu miesięcy od dnia dokonania pierwszego zakupu
inwestycyjnego. Oczywiście kwota podatku naliczonego, która nie
została wypłacona w formie rat zaliczki, zwiększa kwotę podatku
naliczonego za pierwszy okres rozliczeniowy, za który składana jest
deklaracja podatkowa.
Występując do urzędu skarbowego o zwrot podatku należy pamiętać, że
jeżeli u podatnika występują zaległości w podatkach stanowiących
dochód budżetu państwa, kwota zwrotu różnicy podatku podlega z urzędu
zaliczeniu na zaległe zobowiązania podatkowe. Dopiero potem urząd
dokona zwrotu podatku na konto podatnika.( art.21 ust.8b ).
Omówionymi wcześniej zasadami zwrotu podatku VAT nie mogą kierować się
zakłady pracy chronionej, “podróżni” oraz podmioty zagraniczne. W
stosunku do tych podmiotów obowiązują inne zasady na podstawie których
mogą ubiegać się o zwrot podatku od towarów i usług z urzędu
skarbowego.
Art. 25. Ustawy o VAT
1. Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje
się do nabywanych przez podatnika:
1) towarów lub usług służących do wytworzenia lub odprzedaży towarów
bądź świadczenia usług zwolnionych od podatku,
1a) importu usług, w związku z którymi zapłata należności jest
dokonywana bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego
miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju
wymienionych w załączniku nr 9 do ustawy o VAT,
2) samochodów osobowych oraz innych samochodów o dopuszczalnej
ładowności do 500 kg, z wyjątkiem przypadków, gdy odprzedaż lub
oddanie w odpłatne używanie na podstawie umów leasingu tych samochodów
stanowi przedmiot działalności podatnika,
2a) części składowych zużytych do wytworzenia przez podatnika
samochodów, o których mowa w pkt 2, jeżeli samochody te zostały
zaliczone przez tego podatnika do środków trwałych,
3) towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogą być
zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o
podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości
zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w
bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego,
3a) paliw silnikowych benzynowych, oleju napędowego oraz gazu
wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych lub innych samochodów
o dopuszczalnej ładowności do 500 kg,
3b) usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem:
a) przypadków, gdy usługi te zostały nabyte przez podatników
świadczących usługi turystyki, jeżeli w skład usługi turystyki wchodzą
usługi noclegowe lub gastronomiczne bądź jedne i drugie,
b) zakupów gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez
podatników świadczących usługi przewozu osób,
4) towarów i usług, których nabycie:
a) zostało udokumentowane fakturami otrzymanymi przed dniem utraty
zwolnienia określonego w art. 14 ust. 1 lub 6 albo przed dniem
rezygnacji z tego zwolnienia, z wyjątkiem przypadków określonych w
art. 14 ust. 3 i 3b,
b) nastąpiło w wyniku darowizny lub nieodpłatnego świadczenia usługi.
1a. Jeżeli na podstawie dokumentacji prowadzonej przez podatnika nie
można ustalić kwoty podatku naliczonego od towarów i usług,
określonych w ust. 1 pkt 3, kwotę tego podatku ustala się przez
zastosowanie stawki określonej w art. 18 ust. 1 do kwoty wydatków,
które w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym nie mogą być
zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
2. Przepis ust. 1 pkt 3 nie dotyczy:
1) wydatków związanych z nabyciem towarów i usług, o których mowa w
art. 21 ust. 3,
2) przekazanych towarów oraz świadczonych usług w przypadkach
określonych w art. 2 ust. 3 pkt 2 oraz darowizn określonych w art. 2
ust. 3 pkt 4,
3) części wydatków, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania
przychodów z powodu przekroczeń norm w rozumieniu przepisów o podatku
dochodowym,
4) podatku od importu towarów stanowiących wkłady niepieniężne
(aporty) do spółek prawa handlowego,
5) wydatków na nabycie towarów celem oddania w odpłatne używanie na
podstawie umów leasingu, jeżeli zgodnie z przepisami podatku
dochodowego odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający.
3. Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje
się również do podatników, którzy nie dokonali zgłoszenia
rejestracyjnego lub zostali wykreśleni z rejestru, o którym mowa w
art. 9.
9