Koud Water Duiken Enkele Tips Voor Diegene Die

koud water duiken ================= enkele tips voor diegene die de winter door wil duiken, het liefst zo goed mogelijk gewapend tegen

Koud water duiken
=================
Enkele tips voor diegene die de winter door wil duiken, het liefst zo
goed mogelijk gewapend tegen de kou. Deze beschrijving geeft
aanwijzingen voor de natte of semi natte duiker. De droogpak duiker
laten we, op een enkele uitzondering na, buiten beschouwing. De
grootste zorg tijdens duiken in koud water is dat je het koude gevoel
zolang mogelijk buiten houdt. Dit kun je doen door een aantal regels
te hanteren. Hierdoor krijg je het niet warm, maar koel je minder snel
af.
Veiligheid
Eerste koude duik
De eerste koude duik die een duiker in koud water maakt zonder
doorgedoken te hebben, blijkt nooit koud te zijn, meestal ‘valt de kou
wel mee’. Vermoedelijk is dit een psychologisch effect, de bewuste
duiker heeft zich er psychisch al op voorbereid dat de eerste duik
ontzettend koud zal zijn, hierdoor valt het altijd mee. Bij de
volgende duik komt dezelfde duiker met de gedachte ‘het valt wel mee’.
In deze tweede duik zal de duiker het veel kouder hebben.
Alcoholische dranken
Alcohol verwijdt de bloedvaten, dus ook die net onder je huid.
Hierdoor zal de warmte uitwisseling toenemen. Bij duiken in koud water
heeft dit als gevolg dat je het sneller koud krijgt. Het duiken in
koud water is inspannender dan duiken in warm water, dit is een reden
temeer om voor de koude duik geen alcohol te nuttigen. Kom je uit het
water en ga je naar een warme omgeving, dan heeft alcohol wel een
verwarmende werking : Je komt sneller op temperatuur. Blijf je in de
koude omgeving, dan zul je door de alcohol sneller afkoelen dan
zonder. Maar dit is dus GEEN vrijbrief om alcohol na het duiken te
gaan gebruiken; integendeel, de kans op decompressieziekte is bij
koudwater duiken groter dan normaal!
Koude vingers
Het verlaten van het water moet gebeuren op dat moment dat je vingers
moeite hebben om iets vast te pakken. Het idee is dat je op ieder
moment van de duik nog een noodsituatie aan moet kunnen, bijvoorbeeld
het bedienen van de inflator van je buddy. Ben je uitgezwommen, bedenk
dan wel dat je de weg terug ook af moet kunnen leggen, voorbereid op
een noodsituatie. Het verlaten van het water op een andere plek dan
waar je het water ingegaan bent, mag in verband met de kou dan ook
geen enkel bezwaar zijn.
Bewegingen
Het natte pak sluit goed aan op je huid, echter door het bewegen van
de armen ontstaat een soort pompwerking. Het vers ‘koud’ water komt
tussen jou en het pak en het met moeite opgewarmde water wordt
weggepompt. Dit soort bewegingen worden direct afgestraft door een
slok koud water,.
Uitrusting
Kledingstukken
Het overbekende verhaal : zit je pak te ruim, dan spoelt het water
door je pak, zorg er dan ook voor dat je pak goed aansluit (in de
winkel). Veel afvallen (gewicht) voor de winter bij een goed passend
pak is niet aan te raden. Zit je pak te strak, dan kan je bloed niet
goed doorstromen, hierdoor kunnen je ledematen niet goed van bloed
voorzien worden en dus ook niet van ‘warmte’. Het veel afvallen voor
de winter bij een te strak pak kan dus heel goed zijn. Zorg dat er
geen gaten in je pak, handschoenen of schoenen zit, zodat het water
niet kan gaan spoelen. Veel vaseline smeren helpt dan niet meer.
Zitten er wel gaten in je pak, handschoenen of schoenen, naai de gaten
voor de duik dicht zodat het spoelen tijdens de duik tot een minimum
beperkt kan blijven. Handschoenen zijn goed in de winter, maar dan
zonder gaten. De dikkere neopreen handschoenen beschermen beter tegen
de kou. Wanten zijn nog beter, deze houden je handen beter op
temperatuur dan handschoenen. Wanten hebben het nadeel dat je je
handen minder kunt gebruiken en dat het geven van tekens anders is.
Octopus set
Onder een octopus set verstaan we twee tweede trappen (automaten) die
aangesloten zijn op een eerste trap. Dit is een standaard uitrusting
tegenwoordig. In de winter echter moet je er voorzichtig mee zijn. Hoe
dichter de watertemperatuur bij het vriespunt komt, des te groter is
de kans dat je eerste trap gaat bevriezen, dit al bij gewoon gebruik.
Ga je in een vervelende situatie met twee man (eentje is al enigszins
buiten adem) uit een octopus set ademen, dan wordt de eerste trap
dubbel belast, de kans op bevriezen wordt nu groter. De octopus set
als veiligheid is dan ook in de wintermaanden minder ideaal, een
speleoset is veiliger.
Bevriezen
Automaat bevriezen
Als de watertemperatuur dichter tegen het vriespunt aankomt, wordt de
kans dat een automaat bevriest steeds groter. De lucht in de eerste
trap zet uit (van 200 bar naar 10 bar), en onttrekt warmte uit de
omgeving. In de zomermaanden is dit geen probleem, er is volop warmte
aanwezig. In de wintermaanden is de watertemperatuur lager, hierdoor
is het mogelijk dat waterdruppeltjes zich als ijs tegen de
afdichtingaskegel van je eerste trap afzetten met als gevolg dat deze
niet meer afgesloten kan worden. Het effect is dat je automaat gaat
blazen, je blijft dus lucht krijgen! In zo’n voorkomend geval moet je
toch de duik afbreken. Een bevroren eerste trap kun je ontdooien door
allereerst de kraan dicht te draaien. De luchttoevoer stopt, en dus
ook de warmteonttrekking. Breng de eerste trap op temperatuur, echter
bij de volgende poging zal deze waarschijnlijk weer bevriezen. Nooit
doorduiken!
Bevriezen van onderdelen
Wanneer de watertemperatuur rond het vriespunt ligt, heb je kans dat
onderdelen van je uitrusting bevriezen. Dit ontstaat door hetzelfde
effect als je automaat. De onderdelen die dan kunnen bevriezen zijn je
stab jacket inflator en je droogpak inflator. Het gevolg is dat deze
zonder pauze opgeblazen worden en dat je ontzettend goed moet kunnen
ontluchten. Als de luchttemperatuur onder nul is ben je aangewezen op
droge spullen. Wees er attent op dat als je je spullen opbouwt je deze
niet zoals gebruikelijk uittest. Het gevolg van een korte test kan
zijn dat iets bevriest. Het testen moet je doen als het betreffende
onderdeel al onder water is, hierdoor kan de warmte onttrokken worden
aan het water. Na de duik moet je direct als je uit het water bent je
aansluitingen ontkoppelen (stab jacket inflator slang en droog pak
inflator slang), deze vriezen anders vast. Vergeet ook de rits van je
droogpak niet. Bevriest het een en ander toch, ga dan in een warmere
omgeving staan en wacht totdat alles ontdooit is. IJs is een hard
materiaal dat door forceren beschadigingen kan veroorzaken.
Omkleden
Vaseline
Als je jezelf insmeert met vaseline, koelt het ingesmeerde
lichaamsdeel minder snel af. Een dun laagje vaseline op je voorhoofd
zorgt ervoor dat de koude klap die je krijgt als je hoofd ondergaat
vermindert.
Warm water
Het gieten van warm water in je handschoenen, schoenen en pak heeft
voor de duik het effect dat deze lichaamsdelen warm worden. De
bloedvaten die net onder de huid zitten, verwijden. De
warmte-uitwisseling met de omgeving wordt groter, ook als je het koude
water instapt. Ik denk dat het beter is dat je schoenen, handschoenen
en pak niet warm zijn maar een beetje lauw koud. Vervoer deze spullen
bij voorkeur in de cabine van je auto, dan zijn ze niet ijzig koud.
Duiken met droge spullen, die een beetje warm zijn, is mijns inziens
het beste. Het gieten van warm water in de betreffende onderdelen is
prettiger ná de duik, denk er alleen aan dat het koude bloed van je
ledematen naar je hart gaat stromen. Zo krijgt het hart een koude
klap, een hartstilstand kan het gevolg zijn. Altijd rustig aan met
water dat niet te heet is. Het is beter om jezelf weer op te warmen
door te bewegen.
Omkleden voor de duik
Zorg ervoor dat je het water niet ingaat als je het al koud hebt, in
het water krijg je het echt niet warmer. Het beste is dan ook om droge
niet koude spullen aan te trekken. Zorg ervoor dat je niet afkoelt,
dit kun je doen door niet in de koude wind te gaan staan, bijvoorbeeld
achter een muur of auto. Zorg ervoor dat je je spullen gemakkelijk en
snel aan kunt doen, hierdoor verlies je geen extra tijd in de kou. Leg
je spullen al klaar in de volgorde van aankleden, hierdoor gaat het
aankleden sneller. Het aandoen van de laatste spullen (denk hierbij
aan handschoenen, duikbril) aan de waterkant kun je het beste doen als
je nog niet in het water bent, het water koelt je onmerkbaar al af.
Omkleden na de duik
Het eerste vereiste na de duik is dat je zo vlug mogelijk weer droog
bent (ook je hoofd), en dan snel je droge warmere kleren aan. De natte
spullen koelen je nog steeds af in de wind. De meeste kou krijg je dan
ook te verduren als je je op de kant weer aan staat te kleden. Zorg
dat er plaats is waar je de spullen die je uittrekt meteen neer kunt
leggen, het uitkleden moet zo snel mogelijk gebeuren. Sta je eenmaal
in je gewone kleren, zorg dan dat je weer op temperatuur kunt komen.
Het uittrekken van duikkleding kan door hulpmiddelen versneld worden.
Zorg dat je voor aanvang van de duik, thuis dus, een aantal attributen
hebt. Krijg je je pak of je schoentjes niet gemakkelijk uit, doe dan
een panty aan, waardoor je als het ware in je pak en je schoentjes
glijdt.