aneta makowska park krajobrazowy wzniesień łódzkich park został utworzony w roku 1996 i zajmuje powierzchnie 10 747 ha (obszar zajmowan

Aneta Makowska
Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich
Park został utworzony w roku 1996 i zajmuje powierzchnie 10 747 ha
(obszar zajmowany przez otulinę to 3 020 ha).
Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich położony jest na północny wschód
od aglomeracji łódzkiej, między Łodzią, Brzezinami i Strykowem.
Obejmuje najcenniejsze pod względem przyrodniczym i krajobrazowym
fragmenty strefy kra­wędziowej Wzniesień Łódzkich.
Pod względem administracyjnym Park znajduje się na terenie 2 miast -
Łódź i Brzeziny oraz 5 gmin - Nowosolna, Stryków, Brzeziny, Dmosin i
Zgierz.
Według regionalizacji fizycznogeograficznej Kondrackiego Park położony
jest w obrębie makroregionu Wzniesień Południowomazowieckich, w jego
północnej części, która znana jest pod nazwą Wzniesień Łódzkich i
obejmuje najsilniej eksponowaną północną krawędź tego mezoregionu,
przebiegającą równoleżnikowo od Zgierza na zachodzie, po Brzeziny na
wschodzie.
Historia powstania parku
Na początku lat osiemdziesiątych w Biurze Programowania i
Projektowania Rozwoju Łodzi zrodziła się koncepcja ochrony obszaru w
dorzeczu Moszczenicy, na terenie gminy Nowosolna, pod roboczą nazwą
„Park Krajobrazowy Górnej Moszczenicy”. Wkrótce opracowana została
nowa koncepcja ochrony większego obszaru obejmującego także część
dorzecza Mrożycy. W końcu 1993 roku została opracowana dokumentacja
projektowa PKWŁ zawierająca pełną argumentację naukową. Projekt ten
uzyskał pozytywną opinię Państwowej Rady Ochrony Przyrody oraz
Ministerstwa Środowiska. Ostateczny kształt granic Parku ustalony
został w 1994 roku, kiedy to pod patronatem Wojewódzkiej Komisji
Ochrony Przyrody (WKOP) doszło do uzgodnień pomiędzy grupą
projektantów oraz przedstawicielami samorządów gminnych i władz
wojewódzkich. Uzgodniono, że Park obejmie ochroną najcenniejszy pod
względem przyrodniczym i krajobrazowym fragment strefy krawędziowej
Wzniesień Łódzkich na terenie ówczesnego województwa łódzkiego i
skierniewickiego. W procesie delimitacji granic Parku bardzo istotne
znaczenie miało rozwiązanie problemu związanego projektowanym
przebiegiem przyszłej autostrady, której wstępna lokalizacja biegła
nieomal dnem doliny Moszczenicy. Na wniosek WKOP w Łodzi dokonano
korekty przebiegu autostrady przez teren projektowanego parku
krajobrazowego, w celu zminimalizowania negatywnych oddziaływań na
przyrodę i krajobraz. Usunięta została w ten sposób ostatnia
przeszkoda na drodze formalnego uzgodnienia decyzji o powołaniu Parku.
W ostatnim dniu grudnia 1996 roku wojewodowie łódzki i skierniewicki
podpisali rozporządzenie, o utworzeniu Parku Krajobrazowego Wzniesień
Łódzkich.
Warunki geomorfologiczne
========================
Współczesny krajobraz Parku został ukształto­wany w wyniku
akumulacyjnej i spiętrzającej działalności lądolodów skandynaw­skich
oraz procesów denudacyjno-erozyjnych. Największą atrakcją Parku jest
fa­lista, bardzo urozmaicona rzeźba terenu, rzadko spotykana w
centralnej części kraju.
Występują tu różnorodne formy geomorfologiczne, jak: wzgórza moreno­we,
ostańce denudacyjne, parowy, wąwozy, doliny rzek, a duże wysokości
względne nadają krajobrazowi charakter wyżynny.
Podczas zwiedzania Parku napotkać można występujące powszechnie głazy
narzutowe (czasem o kilkumetrowym obwodzie), przywleczone na obszar
środkowej Polski przez lądolód skandynawski w plejstoceńskiej epoce
lodowcowej. Niektóre mają wartość historyczną, czego dowodem są
umieszczone na nich tablice, upamiętniające ważne wydarzenia w
regionie.
Najwyższe wzniesienia, przekraczające 250 m n.p.m., znajdują się w
południowej części Parku, na tzw.Garbie Łódzkim, jest to wzgórze
„Radary” pod wsią Dąbrowa (284 m n.p.m.).
Najniższy punkt: 150 m n.p.m. (dolina Mrożycy w Niesułkowie).
Teren Parku jest dość gęsto za­ludniony. Większość wsi ma rozciągniętą
wzdłuż dróg zabudowę szeregową lub rozproszoną zabudowę kolonijną.
Warunki hydrologiczne
=====================
Wzniesienia Łódzkie stanowią ważny węzeł hydrograficzny. Bierze tu
początek kilka rzek należących do dorzecza Bzury. Najważniejsze z nich
to: płynąca w zachodniej części Parku Bzura, która wypływa z Lasu
Łagiewnickiego na północnych obrzeżach Łodzi, z dopływem
Łagiewniczanką, w części centralnej - Moszczenica z dopływami Młynówką
(Strugą Dobieszkowską) i Kiełmiczanką oraz przepływają­ca przez
wschodnią część Parku Mrożyca z dopływem Grzmiącą. Górne odcinki dolin
tych rzek zachowały znaczny stopień naturalności, stanowiąc element
wybit­nie urozmaicający rolniczy krajobraz. Miejscami doliny te mają
charakter przełomów ze stromymi brzegami. W rozszerzeniach dolin
tworzą się bagna i rozlewiska. Liczne są także źródliska. W wielu
miejscach na rzekach znajdują się stawy, budo­wane zazwyczaj przy
młynach, a obecnie wykorzystywane do hodowli ryb.
Lasy
----
Lasy zajmują 28% powierzchni Parku.
Występują one w pięciu niezbyt dużych kompleksach:
*
Las Łagiewnicki – największy w Europie kompleks leśny w granicach
miasta (ok. 1200 ha), na drugim miejscu jest Lasek Buloński w
Paryżu
*
Las Janinowski (557 ha) - największy w centralnej Polsce las
bukowy,
*
Las Poćwiardowski (548 ha),
*
uroczysko Tadzin-Szymaniszki (343 ha)
*
uroczysko Dobieszków (204 ha).
Zbiorowiska leśne Parku reprezentowane są przez różne typy grądów,
dąbrów i borów oraz przez rzadko występującą w Polsce Środkowej kwaśną
buczynę niżo­wą, porastającą uroczyska Janinów i Paprotnia. Na uwagę
zasługuje udział w drze­wostanach jodły, świerka, buka i jawora,
rosnących tu na granicy swych zasięgów.
Najcenniejszym pod względem przyrodniczym i największym powierzchniowo
kompleksem leśnym jest Las Łagiewnicki, obejmujący najstarsze w Parku
200-letnie drzewostany dębowe. Z ciekami oraz ich źródłami jest
związane występowanie lasów łęgowych oraz olsów. Cenne fitocenozy
związane z dolinami rzecznymi występują w Parku w dolinie rzeki
Młynówki, szczególnie w rezerwacie „Struga Dobieszkowska" oraz w
zespole przyrodniczo-krajobrazowym „Górna Mrożyca". W dolinach
rzecznych rozwinęły się bogate w interesujące gatunki płaty roślinności
łąkowej, a na zboczach dolin i na nasłonecznionych stokach wzgórz – zbiorowiska
ciepłolubnych muraw. Dużą wartość przyrodniczą mają torfowiska w
Imielniku i Pieńkach Kołackich (torfowisko Żabieniec).
Flora
Stwierdzono tu występowanie 735 gatunków roślin naczyniowych (tj.
łącznie paprotników i roślin kwiatowych). Występuje tu 71 gatunków,
które zaliczone zostały do listy zagrożonych w skali regionu oraz
kilka znajdujących się w „Polskiej czerwonej księdze roślin” (m.in.
rzadki gatunek storczyka - żłobik koralowy Corallorhiza trifida).
Stwierdzono tu obecność 39 gatunków roślin prawnie chronionych, w tym
24 podlegających ochronie ścisłej oraz 15 chronionych częściowo.
Niektóre gatunki są niezwykle rzadkie – posiadają zaledwie pojedyncze
stanowiska na terenie Parku. Do grupy tej należy np. wroniec widlasty
Huperzia selago - gatunek reglowy (górski), towarzyszący jodle i
bukowi. Na terenie PKWŁ napotkać można także rzadkie rośliny
zarodnikowe, na przykład chronione gatunki grzybów (m.in. szmaciaka
gałęzistego , sromotnika bezwstydnego, piestrzenicę kasztanowatą) i
porostów. Wśród upraw zbóż i okopowych na terenie Parku występuje
bogata flora segetalna, w tym około 30 gatunków chwastów zagrożonych
wyginięciem.
Fauna
Fauna Parku jest różnorodna i bogata. Wśród 34 gatunków żyjących tu
ssaków stosunkowo mało jest dużych zwierząt leśnych. Należą do nich
sarna, dzik, borsuk i lis.
Z drobniejszych drapieżników żyją tu kuny leśna i domowa, tchórz,
gronostaj i łasi­ca.
W niewielkich stawach i ciekach występują karczownik i piżmak, a wśród
pól dziki królik i zając.
Spośród drobnych ssaków warto wymienić ryjówki małą i aksa­mitną,
badylarkę oraz nietoperze: borowiaczka (jeden z rzadszych w Polsce),
borowca wielkiego i gacka brunatnego.
Awifauna Parku liczy ponad 110 gatunków lęgowych, wśród których
cie­kawsze to: trzmielojad, krogulec, pustułka, kobuz, puszczyk, sowa
uszata, sieweczka rzeczna, samotnik, kszyk, czajka, zimoro­dek, dudek,
remiz, ja­skółka brzegówka, dzię­cioł średni, gil, muchołówka mała,
zniczek.
Spo­śród gadów występują tu jedynie trzy krajowe gatunki jaszczurek
(łącz­nie z padalcem), a wśród płazów na uwagę zasłu­gują: traszki
zwyczajna i grzebieniasta, kumak nizinny, rzekotka drzewna oraz
ropu­chy szara i zielona.
Spośród przedstawicieli ichtiofauny najciekawszy jest chronio­ny minóg
strumieniowy, oprócz tego w rzekach i stawach występują pospolite ga­tunki
ryb.
Wśród ponad 1100 gatunków bezkręgowców, których występowanie stwier­dzono
na terenie Parku, do ciekawszych należą trzmiele - relikty borealne -
jak: trzmiel tajgowy, wśród chrząszczy: pachnica dębowa, tęcznik
mniejszy i kilka gatunków biegaczy, a wśród motyli: paź królowej,
mieniak strużnik oraz ciepłolubne: kaptumica i przylepek.
Rezerwaty leśne
Na terenie Parku znajdują się trzy leśne rezerwaty przyrody:
*
rezerwat „Struga Dobieszkowska" (37,65 ha), chroniący naturalną
dolinę rzeki Młynówki wraz z licz­nymi niszami źródliskowymi oraz
typowymi dla den dolin zbiorowiskami łęgowy­mi i gradowymi,
*
rezerwat „Las Łagiewnicki" (69,85 ha), w którym ochroną są objęte
dobrze zachowane, różnorodne postacie lasu gradowego i dąbrowy
oraz występująca na wilgotnym podłożu jodła,
*
rezerwat „Parowy Janinowskie" (41.66 ha), ustanowio­ny w celu
ochrony fragmentu lasu bukowego z licznymi parowami, łącznej
długości 2,5 km, tworzącymi gęstą sieć. Na dnie parowów leżą głazy
narzutowe o obwodzie osiągającym ponad 5 m.
Projektowane jest utworzenie rezerwatu przyrody „Tor­fowisko Żabiniec"
(ok. 4 ha) we wschod­niej części Parku w celu ochrony bezod­pływowego
zagłębienia z niewielkim je­ziorkiem otoczonym torfowiskiem.
W Parku utworzono jeden zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Górna
Mrożyca", obejmujący fragment dorze­cza Mrożycy, lewobrzeżnego dopływu
Mrogi, w celu zachowania malownicze­go krajobrazu naturalnej doliny
poro­śniętej bogatą roślinnością leśną i łąkową.
Spośród ponad 100 pomnikowych drzew rosnących na terenie Parku (tylko
52 z nich uznano oficjalnie za pomniki przy­rody) do najbardziej
okazałych należą: dąb „Boruta" rosnący w Lesie Łagiewnic­kim przy
źródłach Bzury, dąb w parku podworskim w Klęku oraz lipa w Laskach.
Ochroną konserwatorską objęta jest aleja 250 klonów srebrzystych
rosnących wzdłuż drogi ze Zgierza do Strykowa.
Zespoły zabytków
*
Najcenniejszy zespół zabytków na terenie Parku znajduje się w
stanowiących obecnie dzielnicę Łodzi Łagiewnikach, będących znanym
sanktuarium religijnym odwiedzanym przez licznych pielgrzymów.
Jest tu barokowy kościół wzniesiony wraz z sąsiednim klasztorem
franciszkanów na początku XVIII w., stanowiący ośro­dek kultu św.
Antoniego i bł. Rafała Chylińskiego, którego relikwie przechowywa­ne
są w świątyni. Znajdują się tu również dwie drewniane kaplice: św.
Antoniego (1676 r.) i św. Rocha (pocz. XVIII w.) oraz źródło
uważane za cudowne. W Łagiew­nikach jest także otoczony parkiem
pałac Heinzlów (1898 r.).
*
Cennym zabytkiem jest drewniany kościół w Niesułkowic (XVII w.).
Warto dodać, że znaczną grupę wyznaniową na terenie Parku stanowią
mariawici, a ich kościoły pochodzące z po­czątku XX w. znajdują
się w Dobrej i Lipce.
*
W Byszewach zachował się klasycy styczny dwór (k. XVIII w.)
związany z postacią Jarosława Iwaszkiewicza, który w młodości
pracował tu jako korepetytor, a później wielokrotnie odwiedzał to
miej­sce.
*
Otoczone parkami dwory znajdują się również w Dobieszkowie (druga
poł. XIX w.) i Starych Skoszewach (pierwsza poł. XX w.), park
podworski zachował się w Klęku.
*
Inne ciekawsze obiekty to stare chaty i drewniany młyn w Dąbrówce
Du­żej oraz wczesnośredniowieczne grodzi­sko w Starych Skoszewach.
Park położony jest w bezpośrednim sąsiedztwie ponad milionowej
aglome­racji łódzkiej i jest terenem świątecz­nego wypoczynku jej
mieszkańców. Najczęściej są odwiedzane sanktuarium religijne w
Łagiewnikach oraz Las Ła­giewnicki, będący popularnym miej­scem
spacerów łodzian. Pozostała część Parku to cel krótkich zamiejskich
wycieczek, których atrakcyjność zwiększa duża liczba punktów
widokowych, pozwalających podziwiać rozległe pano­ramy. Park jest
także poligonem dy­daktycznym i badawczym dla studen­tów i kadry
wydziałów przyrodniczych Uniwersytetu Łódzkiego, a także terenem
wycieczek i wyjazdów szkoleniowych organizowanych przez Regionalne
Centrum Edukacji Ekologicznej w Lodzi.
Szlaki turystyczne
Przez Park biegnie siedem znakowanych pieszych szlaków turystycznych.
*
szlak zielony - okrążający Park , jest najdłuższym ze wszystkich
szlaków na tym terenie: Modrzew - Klęk - Do­bra - Stare Skoszewy -
Niesułków - Dąbrówka Mała - Grzmiąca - Polik -Plichtów - Imielnik.
*
szlak nie­bieski - biegnie przez Las Łagiewnicki: Rogi - Modrzew -
Łagiewniki - Arturówek,
*
szlak żółty - Łagiewniki - rezerwat „Las Łagiewnicki" – Arturówek
*
szlak czerwony - na odcinku Nowosolna - Moskuliki - Rogi - Modrzew
- Łagiewniki.
*
Pozostałe trzy szlaki to krótkie trasy łącznikowe i dojściowe,
oznakowane kolorem czarnym: Moskawa - Byszewy - Stare Skoszewy,
Brzeziny - dolina Mrożycy i Stryków - Warszewice.
Przez Park biegnie także tworzący zamkniętą pętlę szlak rowerowy,
zaczy­nający się w Lesie Łagiewnickim.
Baza noclegowa
Baza noclegowa w Parku jest dość skromna. W Dobieszkowie znajduje się
hotel i ośrodek konferencyjny, a ośrodki wypoczynkowe są zlokalizowane
w Cesarce i położonym w granicach Łodzi Arturówku oraz w Rogach.
Liczne obiekty noclegowe znajdują się w sąsiednich miastach: Łodzi
(hotele i schronisko mło­dzieżowe), Zgierzu (hotel), Brzezinach
(hotel) i Strykowie (schronisko młodzie­żowe).
Ponadto na terenie Parku istnieje kilkanaście kompleksów działek
letni­skowych, na których znajdują się domki rekreacyjne mieszkańców
aglomeracji łódzkiej. Zlokalizowane są one głównie w dolinie rzeki
Moszczenicy, na obsza­rach należących do wsi Byszewy, Boginią, Nowe
Skoszewy, a także m.in. w Cesarce, Kopance, Kalonce, Dobieszkowie,
Grzmiącej i Niesułkowie.
Bibliografia:
1. Rąkowski G, 2004, Parki krajobrazowe w Polsce, Instytut Ochrony
Środowiska,
Warszawa
2. http://www.nowa.pkwl.pl/index.php
3.
http://www.szczepanik.ehost.pl/pkwl/index.php?option=com_frontpage&Itemid=1
5

  • COMUNICACIÓN DE CONVOCATORIA A ASAMBLEA GENERAL ORDINARIA O EXTRAORDINARIA
  • CENTAR ZA SOCIJALNU SKRB BJELOVAR CENTAR ZA SOCIJALNU SKRB
  • ANEXO IV DECLARACIÓN RESPONSABLE DE OTRAS SUBVENCIONES AYUDAS O
  • MODEL LIGHTNING EMERGENCY ACTION PLAN NOTE THIS PLAN CONTAINS
  • HARMONOGRAM ODBIORU ODPADÓW W GMINIE KULESZE KOŚCIELNE W 2017R
  • 19 PROPÓSITO NACIONAL ERRADICAR LA MISERIA Y DUPLICAR EL
  • 65 BAB III SISTEM EKONOMI PASAR BEBAS CINA A
  • DARBŲ ATLIKIMO SUTARTIS 20XX M VASARIO 1 D NR
  • KANABEC HOSPITAL MORA MINNESOTA DATE JANUARY 2008 SUPERCEDES NEW
  • BBL 2019 NICHT LÖSCHEN BITTE !! SCHWEIZERISCHE
  • VILNIAUS UNIVERSITETO TARPTAUTINIŲ SANTYKIŲ IR POLITIKOS MOKSLŲ INSTITUTAS TARYBOS
  • LA FAMILIA SALE DE PASEO SOFÍA Y FELIPE ESTÁN
  • ANKIETA KANDYDATÓW NA RACHMISTRZÓW SPISOWYCH DO POWSZECHNEGO SPISU ROLNEGO
  • BUFORD HIGHWAY A CASE STUDY WELCOME TO THE BUFORD
  • CHRYSLER 300C 30 CRD EL CHRYSLER 300 C RECIBE
  • MGR PRZEMYSŁAW MARCINEK PSYCHOLOG CO TO ZNACZY ŻE DZIECKO
  • EXCMO AYUNTAMIENTO DE CARTAGENA CONCEJALÍA DE CULTURA LA MAR
  • DILLWYN ET LE TRAITEMENT DU ZINC ARGENTIFÈRE DE BRETAGNE
  • I CARNI E I CARNUTI I CARNI ERANO UN
  • 2013 – 2014 MM JIEZNO GIMNAZIJOS METODINĖS TARYBOS VEIKLOS
  • A ALTERIDADE AFRICANA E AS DEMARCAÇÕES IDEOLÓGICAS NAS NARRATIVAS
  • 5 SCHOOLWIDE POSITIVE BEHAVIOR SUPPORT SCHOOLWIDE EXPECTATIONS – TEACHING
  • L1056 FIJA MODALIDADES DE INCORPORACION DE PERSONAL TRANS
  • ÍNDICE DE ORDENANZAS REGULADORAS CAPITULO I GENERALIDADES ARTÍCULO
  • ZAŁĄCZNIK NR 7 DO REGULAMINU UDZIELANIA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH W
  • ASSET MANAGEMENT RESOURCES BECOMES AN RIA CENTERVILLE MA 3808
  • ANYKŠČIŲ RAJONO SAVIVALDYBĖS ADMINISTRACIJOS DIREKTORIUS ĮSAKYMAS DĖL DAUGIABUČIŲ
  • CASE PROCESSING SUMMARY CASES VALID MISSING TOTAL GROUP N
  • DERRY CITY AND STRABANE DISTRICT COUNCIL CARAVANS ACT (NORTHERN
  • MT AG BALCKEDÜRRALLEE 9 D40882 RATINGEN TEL