09/09/2014 Tarih Ve 9976112501004173867 Sayılı Müsteşar Onayı Ile Yürürlüğe

09/09/2014 tarih ve 99761125-010.04-173867 sayılı müsteşar onayı ile yürürlüğe girmiştir. kültür ve turi̇zm bakanliği i̇ç deneti̇m yöner

09/09/2014 tarih ve 99761125-010.04-173867 sayılı Müsteşar Onayı ile
yürürlüğe girmiştir.
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI
İÇ DENETİM YÖNERGESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
=============
Genel Hükümler
==============
Amaç ve kapsam
--------------
MADDE 1 – (1) Bu Yönergenin amacı, Kültür ve Turizm Bakanlığı iç
denetim biriminin işleyişi ve yönetimi ile iç denetim faaliyetlerinin
yürütülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Hukuki dayanak
--------------
MADDE 2 – (1) Bu Yönerge İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmeliğin 13 üncü maddesi uyarınca hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönergede geçen;
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Bakan: Kültür ve Turizm Bakanını,
c) Üst Yönetici: Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarını,
ç) Kurul: İç Denetim Koordinasyon Kurulunu,
d) İç Denetim Birimi: İç Denetim Birimi Başkanı ve iç denetçiler ile
ihtiyaca göre görevlendirilen diğer personelden oluşan organizasyonu,
e) Başkanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığı İç Denetim Birimi
Başkanlığını,
f) Başkan: Üst yönetici tarafından iç denetçiler arasından
görevlendirilen ve İç Denetim Biriminin yönetiminden sorumlu iç
denetçiyi,
g) Denetim Gözetim Sorumlusu: İç denetim faaliyetlerinin denetim
standartlarına uygun olarak yürütülmesini sağlamak amacıyla başkan
tarafından denetim gözetim sorumlusu olarak görevlendirilen iç
denetçiyi,
ğ) İç Denetçi: Bu Yönerge ve ilgili mevzuat çerçevesinde iç denetim
faaliyetlerini gerçekleştirmekle görevli ve sorumlu her düzeyde
sertifika sahibi iç denetçileri,
h) Kanun: 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununu,
ı) Yönetmelik: İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında
Yönetmeliği,
i) Yönerge: Bu Yönergeyi,
(j) İçDen: Kamu İç Denetim Yazılımını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
============
İç Denetimin Amacı, Kapsamı ve Standartları
===========================================
İç denetimin tanımı ve amacı
----------------------------
MADDE 4 – (1) İç denetim, Bakanlığın faaliyet ve çalışmalarına değer
katmak ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve
verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek ve
rehberlik yapmak amacıyla yapılan bağımsız, nesnel güvence sağlama ve
danışmanlık faaliyetidir.
(2) İç denetim faaliyeti; risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim
süreçlerinin etkinliği ve yeterliliğinin değerlendirilmesi suretiyle,
Bakanlık faaliyetlerinin amaç ve politikalara, kalkınma planına,
programlara, stratejik planlara, performans programlarına ve mevzuata
uygun olarak planlanmasını ve yürütülmesini; kaynakların etkili,
ekonomik ve verimli kullanılmasını; bilgilerin güvenilirliğini,
bütünlüğünü ve zamanında elde edilebilirliğini sağlamayı amaçlar.
İç denetimin kapsamı
--------------------
MADDE 5 – (1) Bakanlığın merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatına dâhil
birimlerinin tüm işlem ve faaliyetleri iç denetim kapsamındadır.
(2) İç denetim, risk esaslı denetim plan ve programları kapsamında
sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla iç denetim
standartlarına uygun olarak yapılır.
İç denetim standartları ve meslek ahlak kuralları
-------------------------------------------------
MADDE 6 – (1) İç denetim faaliyetleri, ilgili mevzuat ve Kurul
tarafından belirlenen kamu iç denetim standartları ve meslek ahlak
kurallarına uygun olarak yürütülür. Standartlarda öngörülmeyen
durumlarda, Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsünün (IIA) belirlemiş
olduğu Uygulama Önerilerine uyulur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
============
Başkanlığın Yapısı, Yönetimi ve Görevleri
=========================================
Başkanlığın yapısı
------------------
MADDE 7 – (1) İç denetim birimi; başkan ve iç denetçiler ile ihtiyaca
göre görevlendirilen büro personelinden oluşur.
(2) Başkanlık idari yönden doğrudan üst yöneticiye bağlı olarak
faaliyetlerini yürütür ve üst yönetici dışındaki makam veya mercilerle
ilişkilendirilemez. İç denetçiler görevlerini üst yöneticiye karşı
sorumlu olarak yürütürler.
Başkanın görevlendirilmesi
MADDE 8 - (1) Başkan, Bakanlıkta en az bir yıl fiilen iç denetçi
olarak görev yapanlar arasından üst yönetici tarafından
görevlendirilir. Bu görevlendirme en geç 10 iş günü içinde Kurula
bildirilir.
(2)Başkanın yokluğu halinde başkan yardımcısı Başkanlığa vekâlet eder.
Başkan yardımcısının olmadığı hallerde Başkanlığa, üst yöneticinin
görevlendireceği iç denetçi vekâlet eder.
Başkan yardımcısı
MADDE 9 - (1) İç Denetim Birimi Başkanının teklifi ve Üst Yöneticinin
onayıyla iç denetçilerden biri Başkan Yardımcısı olarak
görevlendirilebilir.
(2) Başkan yardımcısı, başkan tarafından verilen görevleri yürütür ve
idari görevleri bakımından başkana karşı sorumludur.
İdari personel ve büro
MADDE 10 – (1) Başkanlık bünyesinde, faaliyetlerinin gerektirdiği
nitelik ve sayıda personel görevlendirilir ve büro oluşturulur.
(2) İdari görevlerin mahiyeti ve kapsamı ile personelin görev, yetki
ve sorumlulukları Başkanlıkça yazılı olarak belirlenir.
İç Denetim Birimi Başkanlığının görevleri
MADDE 11 – (1) Başkanlık aşağıdaki görevleri yürütür:
a) Risk analizlerine dayalı iç denetim plan ve programlarını
hazırlamak,
b) Onaylanan denetim plan ve programlarının uygulanmasını sağlamak,
denetim ve danışmanlık faaliyetlerini yürütmek, üst yönetici
tarafından talep edilen ve görev alanına giren program dışı görevleri
gerçekleştirmek,
c) Bakanlığın risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim süreçlerinin
etkinlik ve yeterliliğini değerlendirmek,
ç) İç denetim faaliyetlerinin sonuçlarını izlemek,
d) Üst yöneticinin onayı ile oluşturulan Kalite güvence ve geliştirme
programını uygulamak ve geliştirmek,
e) Yönergeyi ve işlem süreçlerini Kurulun düzenlemelerine uygun olarak
hazırlamak ve geliştirmek,
f) İç denetim faaliyeti ve iç denetçilerle ilgili diğer işlemleri
yürütmek.
Başkanın görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 12 – (1) Başkan;
a) İç denetim birimini mevzuata, denetim standartlarına ve Kurulun
diğer düzenlemelerine uygun olarak yönetmek,
b) İç denetçilerin de katılımıyla denetim stratejisini belirlemek, iç
denetim planı ve iç denetim programını hazırlamak ve üst yöneticinin
onayına sunmak,
c) İç denetim programında yer alan her bir denetim görevi için denetim
gözetim sorumlusunu belirlemek,
ç) İç denetçilerin görevlendirmelerini yapmak; denetim görevlerini
başlama tarihi gelmeden en geç bir hafta önce başlatmak,
d) İç denetçilerin, iç denetim plan ve programlarına uygun olarak
faaliyet yürütmelerini sağlamak,
e) İç denetim faaliyetleri sonucunda düzenlenen raporları gözden
geçirmek, varsa hataların ve eksikliklerin düzeltilmesini sağlamak,
f) İç denetçilerin, idari ve/veya cezai yönden suç teşkil eden,
soruşturma veya inceleme yapılmasını gerektiren durumlara ilişkin
tespitlerini üst yöneticiye bildirmek,
g) İç denetim faaliyetlerinin sonuçlarının izlenmesi amacıyla bir
takip sistemi kurmak ve uygulamak; izleme faaliyetini yürütecek iç
denetçilerin görevlendirmesini yapmak,
ğ) İç denetçilerin görevlendirilmesinde iç denetçilerin
tarafsızlıklarını ihlal edecek durumları göz önünde bulundurmak,
h) İç denetçilerin görevlerini yaparken bağımsızlık veya
tarafsızlıklarının tehlikeye girdiği veya ihlal edildiği durumlarda
gerekli tedbirleri almak ve üst yöneticiyi bilgilendirmek,
ı) Yıllık iç denetim faaliyet raporunu hazırlamak, üst yönetici ve
bakana sunmak,
i) İç denetim faaliyetlerinin yürütülmesi sırasında gerek görülmesi
halinde, başka bir iç denetçiden veya konunun uzmanından görüş veya
yardım alınmasını sağlamak,
j) İç denetime ilişkin mevzuatın ve Kurul kararlarının uygulanmasında
ortaya çıkan tereddütleri ve sorunları Kurulun bilgisine sunmak,
k) İç denetçilerin, meslek içi eğitim programları yoluyla bilgi ve
becerilerini düzenli olarak artırmalarını sağlamak,
l) İç denetçilerin sertifika derecelendirmelerine esas puanlamayı üst
yöneticiye teklif etmek,
m) Yönergeyi iç denetçiler ile birlikte yılda bir defa gözden geçirmek
ve kurulun uygun görüşünden sonra üst yöneticinin onayına sunmak,
n) İç denetim faaliyetinin kalitesini gözetmek ve bu amaçla Kalite
Güvence ve Geliştirme Programının uygulanmasını sağlamak; iç
değerlendirme faaliyetlerinin sonuçlarını üst yöneticiye raporlamak;
iç değerlendirme raporlarında belirtilen ve eylem planına bağlanan
hususlarda gerekli tedbirleri almak veya alınmasını temin etmek,
o)Dış değerlendirme sonuçlarına ilişkin düzeltici ve iyileştirici
önlemleri almak,
p)Mevzuatla verilen diğer görevleri yürütmek,
görev ve yetkilerine sahiptir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
==============
İç Denetçilerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları
==============================================
İç denetçilerin görevleri
-------------------------
MADDE 13- (1) İç denetçiler aşağıdaki görevleri yürütür:
a) Risk analizlerine dayanarak Bakanlığın risk yönetimi, iç kontrol ve
yönetim yapılarını değerlendirmek,
b) Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından
incelemeler yapmak ve önerilerde bulunmak,
c) Bakanlığın faaliyet ve işlemlerinin ilgili kanun, tüzük, yönetmelik
ve diğer mevzuata uygunluğunu denetlemek ve harcama sonrasında yasal
uygunluk denetimi yapmak,
ç) Bakanlığın harcamalarının, mali işlemlere ilişkin karar ve
tasarruflarının, amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara,
stratejik planlara ve performans programlarına uygunluğunu denetlemek
ve değerlendirmek,
d) Bakanlığın mali yönetim ve kontrol süreçlerinin sistem denetimini
yapmak ve bu konularda önerilerde bulunmak,
e) Denetim sonuçları çerçevesinde iyileştirmelere yönelik önerilerde
bulunmak ve bunları takip etmek,
f) Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre soruşturma
açılmasını gerektirecek bir duruma rastlanıldığında bu durumu ve suç
teşkil eden durumlara ilişkin tespitlerini Başkanlık kanalıyla üst
yöneticiye bildirmek,
g) Bakanlık birimlerince üretilen bilgi ve raporların doğruluğunu
değerlendirmek,
ğ) Üst yönetici tarafından gerekli görülen hallerde performans
göstergelerini belirlemede Bakanlığın ilgili birimlerine yardımcı
olmak, belirlenen performans göstergelerinin uygulanabilirliğini
değerlendirmek,
İç denetçilerin yetkileri
-------------------------
MADDE 14 – (1) İç denetçiler, görevlerinin yerine getirilmesiyle
ilgili olarak aşağıdaki yetkilere sahiptir:
a) İç denetim faaliyetleriyle ilgili olarak elektronik ortamdakiler
dâhil her türlü bilgi, belge ve dokümanlar ile nakit, kıymetli evrak
ve diğer varlıkların ibrazını talep etmek,
b) Denetlenen birim çalışanlarından veya yürütülen görevin ilgili
olduğu birim personelinden iç denetim faaliyetlerinin gereği olarak
yardım almak, yazılı ve sözlü bilgi istemek,
c) İç denetim faaliyetinin gerektirdiği konularda uzman yardımı almak
veya görüşünden yararlanmak,
ç) İç denetim faaliyetlerinin gerektirdiği araç, gereç ve diğer
imkânlardan yararlanmak,
d) Görevin yürütülmesini engelleyici tutum, davranış ve hareketlerde
bulunanları Başkanlık kanalıyla üst yöneticiye bildirmek.
İç denetçilerin sorumlulukları
------------------------------
MADDE 15- (1) İç denetçiler, görevlerini yerine getirirken aşağıdaki
hususlara riayet eder:
a) Mevzuata, denetim standartlarına ve etik kurallara uygun hareket
etmek,
b) Mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirmek,
c) İç denetim faaliyetlerinde yetki ve ehliyetini aşan durumlarda
Başkanlığı haberdar etmek,
ç) Verilen görevin tarafsız ve bağımsız olarak yapılmasına engel olan
durumların bulunması halinde, durumu Başkanlığa bildirmek,
d) Denetim raporlarında kanıtlara dayanmak ve değerlendirmelerinde
tarafsız olmak,
e) Denetim esnasında elde ettiği bilgilerin gizliliğini korumak.
Mesleki yeterlilik ve özen
MADDE 16 – (1) İç denetçiler görevlerinin gerektirdiği mesleki
yeterliliğe sahip olmak ve geliştirmek zorundadır. Mesleki yeterlilik;
görevin gerektirdiği bilgi ve beceriye sahip olma, denetim konuları
ile ilgili sağlıklı veri ve kanıt toplama, inceleyip değerlendirme ve
raporlama yeteneğini ifade eder. İç denetçiler görevlerini ifa
ederken, sağduyulu ve yetkin bir iç denetçiden beklenen dikkat ve
özeni gösterir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Bağımsızlık, Tarafsızlık ve Mesleki Güvence
İç denetim faaliyetinin bağımsızlığı
------------------------------------
MADDE 17 – (1) İç denetim faaliyeti Bakanlığın günlük işleyişinden
bağımsızdır. İç denetçiler görevlerini Kanun, Yönetmelik ve bu Yönerge
kapsamında tam bir bağımsızlık içinde gerçekleştirir.
(2) İç denetim faaliyetinin kapsamına, denetim uygulamalarına müdahale
edilemez ve iç denetçilerin görüşlerini değiştirmeleri istenemez. İç
denetçilerin görevlerini bağımsız ve hiç bir etki altında kalmadan
yapmaları Başkanın ve üst yöneticinin sorumluluğundadır.
(3) İç denetimin bağımsızlığı kalite güvence ve geliştirme programı
kapsamında Kurul tarafından düzenli olarak değerlendirilir.
İç denetçinin tarafsızlığı
--------------------------
MADDE 18- (1) İç denetçiler görevlerini yerine getirirken tarafsızlık
ilkesiyle hareket eder. İç denetçiler; denetimin belirlenen amaçlarına
ulaşılması için denetim faaliyetlerinde gerekli tüm denetim
tekniklerini uygular, ihtiyaç duyacağı tüm bilgi ve belgeleri toplar,
tarafsız ve yeterli bilgi ve tecrübeye sahip her denetçinin aynı
sonuçlara ulaşmasını sağlayacak şekilde bu bilgi ve belgeleri
değerlendirir ve denetim kalitesinden ödün vermeden ve başkalarının
düşünce ve telkinlerinden etkilenmeden görüşünü oluşturur.
(2) İç denetçiler, görevlerini yürütürken bağımsızlık ve
tarafsızlıklarını zedeleyebilecek bir durumla karşılaşmaları halinde,
bu durumu derhal iç denetim birimi başkanına yazılı olarak bildirir.
(3) Başkan, iç denetçilerin görevlendirilmesinde, tarafsızlıklarını
zedeleyebilecek hususları dikkate alır.
(4) İç denetçiliğe ilk defa atananlar ile idari görevlerde iken iç
denetçiliğe dönenler, daha önce sorumlu oldukları işlerle ilgili
olarak bir yıl geçmeden iç denetim faaliyeti yürütemez. Yürütülen
danışmanlık görevleriyle ilgili olarak, Raporun ilgili birime
tebliğinden itibaren bir yıl geçmeden denetim yapılamaz.
(5) Bir iç denetçiye üst üste üç yıl aynı birimde görev verilemez.
İç denetçilerin mesleki güvencesi
MADDE 19 - (1) İç denetçilere Yönetmelik ve bu Yönergede belirtilen
görevler dışında hiçbir görev verilemez ve yaptırılamaz.
(2) İç denetçiler, Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin ikinci fıkrası
hükmü saklı kalmak kaydıyla, hiçbir şekilde istekleri dışında başka
bir göreve atanamazlar.
ALTINCI BÖLÜM
=============
İç Denetim Faaliyetlerinin Planlanması
======================================
İç denetim stratejisi
---------------------
MADDE 20- (1) İç denetim faaliyetlerine ilişkin plan ve programların
hazırlanmasında ve uygulanmasında Kurul tarafından hazırlanan Kamu İç
Denetimi Strateji Belgesi esas alınır.
Denetimin risk odaklı yapılması
-------------------------------
MADDE 21 – (1) İç denetim faaliyetlerinin risk odaklı olarak
yürütülmesi esastır. Risk odaklı denetim; Bakanlığın faaliyet
alanlarına ilişkin risk faktörlerinin tanımlanması, risk seviyelerinin
ölçülmesi, değerlendirilmesi ve yüksek risk içeren alanlara denetim
önceliğinin verilmesidir.
(2) Risk esaslı denetimde amaç; denetim kaynaklarının etkin
kullanımının sağlanması ve riskli alanlara yoğunlaşarak yönetime
yapılan katkının en üst seviyeye çıkartılmasıdır.
Risklerin değerlendirilmesi
MADDE 22 – (1) Denetim önceliklerinin belirlenmesi amacıyla,
Bakanlığın tüm faaliyetleri iç denetim birimince kapsamlı bir risk
değerlendirmesine tabi tutulur. Risk değerlendirmesinde Kamu İç
Denetim Rehberinde yer alan Risk Analizi Modeli kullanılır. Yapılacak
değerlendirmelerde Bakanlığımız Stratejik Planı ayrıca dikkate alınır.
(2) Risk değerlendirmesi yapıldıktan sonra, yüksek, orta ve düşük risk
düzeyine sahip denetim alanlarının hangi sıklıkta denetleneceği
belirlenir. Yüksek ve orta risk düzeyine sahip alanlar için bu süre 36
aydan daha fazla olamaz.
(3) Denetim raporunun üst yönetici tarafından onaylanarak ilgili
birimlere gönderilmesinden sonra raporda yer alan bulgular dikkate
alınarak denetlenen sürece ilişkin risk düzeyi puanı Başkan tarafından
güncellenir.
İç denetim planı
----------------
MADDE 23-. (1) Denetim stratejisiyle oluşturulan kurallara ve risk
değerlendirmesi sonuçlarına göre, denetim alanları İçDen tarafından
otomatik olarak ilgili yıllara dağıtılarak üç yıllık dönemi kapsayan
İç Denetim Planı oluşturulur.
(2) Bu plan, denetim stratejisini, yıllar itibariyle denetlenecek
alanları, planın uygulanabilmesi için gereken denetim kaynaklarını,
kaynak kısıtlarının olası etkilerini gösterir.
(3) İçDen tarafından otomatik olarak oluşturulan İç Denetim Planına
göre denetim kaynağının yetersiz olması halinde, mevcut denetim
kaynağı ile denetlenebilecek denetim alanları risk değerlendirmesi
dikkate alınarak belirlenir.
(4) İç denetim planı, her yıl risk değerlendirmesi ve denetim
sonuçlarına göre gözden geçirilerek yeniden oluşturulur
.
(5) İç Denetim Planı, üst yönetici tarafından onaylandıktan sonra
işleme konulur.
İç denetim programı
-------------------
MADDE 24 – (1) İç denetim planının birinci yılında yer alan
denetimler, İçDen Denetim Programı Modülünde görüntülenir. Programda
yer alan bu denetimlere ilişkin başlama ve bitiş tarihleri, denetim
türü, görevlendirilecek denetim ekibi Başkan tarafından belirlenerek
denetim programı oluşturulur. Denetim programında yer alan, denetim
dışı izleme, eğitim ve yönetim faaliyetleri için de kaynak tahsisi
Başkan tarafından yapılır.
(2) Hazırlanan iç denetim programı üst yöneticinin onayına sunulur ve
onayı takiben uygulanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
=============
Denetim Faaliyetlerinin Yürütülmesi
===================================
Görevlendirme
-------------
MADDE 25– (1) Denetim görevleri, iç denetim programında yer alan
başlama tarihi gelmeden en geç bir hafta önce Başkan tarafından İçDen
üzerinden başlatılır. İç denetim programıyla üst yöneticiden gerekli
yetki alınması kaydıyla, denetim ekibinde ve denetim tarihlerinde
Başkan tarafından bu aşamada değişiklik yapılabilir.
.
Tarafsızlık ve Gizlilik Belgesi
MADDE 26- Denetim görevlendirmesi yapıldıktan sonra en kısa süre
içinde, Kamu İç Denetim Rehberi ekinde yer alan Tarafsızlık ve
Gizlilik Belgesinin iç denetçi tarafından imzalanması gerekmektedir.
Bu belge denetim dosyasında tutular.
Denetim gözetim sorumlusu
MADDE 27 –. (1) Başkan, her bir denetim görevinin Kamu İç Denetim
Standartları ve Kamu İç Denetim Rehberine uygun olarak yürütülmesini
sağlamak amacıyla, kıdemli bir iç denetçiyi denetim gözetim sorumlusu
olarak görevlendirir. İç denetim biriminde yeterli sayı ve sertifika
düzeyine sahip iç denetçinin bulunmaması halinde bu görev Başkan
tarafından yerine getirilir.
(2) Denetim gözetim sorumlusu olarak görevlendirilen iç denetçi, aynı
anda başka bir denetim faaliyetinde de görevlendirilebilir.
Gözetim faaliyetinin kapsamı
MADDE 28 - (1) Denetim gözetim sorumluluğu;
a) İç denetçi tarafından hazırlanan çalışma planının, denetim
programında belirlenen kapsam ve hedeflere uygun ve denetim amaçlarına
ulaşılması açısından yeterli olup olmadığı, göreve ilişkin risklerin
doğru olarak tanımlanıp tanımlanmadığı;
b) Görev iş programında öngörülen testlerin yapılıp yapılmadığı ve
risklere ilişkin kontrollerin yeterlilik ve etkinliğinin
değerlendirilip değerlendirilmediği, yeterli örnekleme yapılıp
yapılmadığı;
c) Denetim sonucunda varılan kanaatleri destekleyecek bulguların
yeterli olup olmadığı, değerlendirmelerin sübjektif unsurlar taşıyıp
taşımadığı ve ilave inceleme yapılmasına gerek olup olmadığı,
ç) Denetim faaliyetinin, sonuçları ve önerileri itibariyle tutarlı
olup olmadığı, denetim testlerinde yer alan tespitlerin tamamının
bulgu formlarına işlenip işlenmediği,
d) Denetimin yürütülmesinde iç denetim metodolojisinin doğru ve
eksiksiz uygulanıp uygulanmadığı, Başkanlıkça yapılan düzenlemelere
uyulup uyulmadığı, çalışma kâğıtlarının ve standart formların açık ve
anlaşılır nitelikte, amacına ve mevzuata uygun düzenlenip
düzenlenmediği,
e) Denetim alanıyla ilgili iç kontrol sistemi bileşenlerinin Kamu İç
Kontrol Standartlarına uygun olup olmadığı konusunda yeterli inceleme
yapılıp yapılmadığı,
hususlarında değerlendirme yapmak ve gerekli düzeltmelerin yapılmasını
istemek görev ve yetkisini kapsar.
(2) İç Denetçi denetim görevinin yürütülmesi ve raporlanması
aşamalarında denetim gözetim sorumlusunun önerilerini göz önünde
bulundurarak gerekli çalışmaları ve düzeltmeleri yapar.
(3) İç denetçi ile denetim gözetim sorumlusu arasında oluşabilecek
ihtilaflar Başkan tarafından çözüme kavuşturulur
Denetim görevinin denetlenen birimlere bildirilmesi
MADDE 29 - (1) Başkan, denetim görevinin yürütüleceği birimlere
denetimin amacını, kapsamını, süresini, görevlendirilen denetçiyi,
birimden beklenenleri ve gerek görülen diğer hususları içeren bir
yazılı bildirim yapar.
Denetim Görev Süre Planı
------------------------
MADDE 30- (1) Denetim Gözetim Sorumlusu, denetim ekibinde yer alan iç
denetçilerin görüşlerini dikkate alarak, Denetim Süre Planı Formunu
doldurur. Denetim Süre Planı Formu, ön çalışma, saha çalışması ve
raporlama aşamalarına ilişkin başlama ve bitiş tarihlerini belirlemek
amacıyla doldurulur.
(2)Denetim esnasında ortaya çıkan gerçekleşme bilgileri de bu forma
işlenerek sapmalar kayıt altına alınır.
Ön çalışma
MADDE 31- (1) Denetim faaliyeti ön çalışmayla başlar. Ön çalışmada iç
denetçiler denetim alanı hakkında yeterli ve güncel bilgi sahibi olmak
için denetlenecek alanın büyüklüğü, kapsamı, amaç ve hedefleri,
denetlenecek alana ilişkin mevzuat, organizasyon ve yönetim yapısı,
süreçte kullanılan bilgi teknolojileri hakkında bilgi toplar; bu
araştırmalar sonrasında denetlenen alan ile ilgili yeterli düzeyde
bilgiye sahip olduktan sonra açılış toplantısını gerçekleştirir;
denetlenen alana ilişkin temel süreçleri ve süreç aşamalarını
belirler; potansiyel riskli alanları ve mevcut kontrolleri tespit
eder, idarece uygulanan kontrollerin yeterliliği ve etkinliğini
değerlendirerek denetimin kapsamını ve uygulanacak denetim testlerini
belirler.
(2) İç Denetçiler tarafından tamamlanan ön çalışma görevleri, denetim
gözetim sorumlusu tarafından incelenerek onaylanır veya tekrar gözden
geçirilmek üzere gerekçesi ile birlikte ilgili iç denetçiye geri
gönderilir.
Açılış toplantısı
-----------------
MADDE 32 - (1) Denetim ekibi, ön çalışma aşamasında, denetlenecek
birim yöneticileri ve ihtiyaç duyulan personelin iştirak edeceği bir
açılış toplantısı yapar.
(2) Bu toplantıda, denetimin amacı ve kapsamı, denetim yöntemi,
denetim sonuçlarının ne şekilde paylaşılacağı, denetimin tahmini
süresi, denetimi yardımcı olacak personel ve çalışanlardan
beklentiler, birimin denetimden beklentileri, denetim ekibi ve birim
arasındaki iletişimin nasıl gerçekleştirileceği, denetimin sağlayacağı
faydalar özellikle ele alınır. Toplantıda ayrıca denetim süreci
hakkında genel bilgi verilir. Toplantıda ele alınan konular, bir
çalışma kağıdıyla kayıt altına alınır.
Risklerin ve kontrollerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi
Madde 33- (1) Bu aşamada denetlenen sürece ilişkin riskler belirlenir,
her bir riskin olasılık ve etkisi değerlendirilir, risklere yönelik
mevcut kontroller tespit edilir ve değerlendirilir, risk ve
kontrollere ilişkin değerlendirmeler sonucunda risk kontrol matrisi
oluşturulur.
(2) Risklerin belirlenmesi aşamasında denetlenen birimin de sürece
dahil edilmesi, denetim sonuçlarının denetlenen birim tarafından
benimsenmesi ve ayrıca risklerin daha kapsamlı şekilde belirlenmesi
açısından gereklidir.
(3) Risk kontrol matrisi tamamlandıktan sonra denetlenen birim
yönetimiyle paylaşılır ve birim görüşleri dikkate alınarak gözden
geçirilir. Müteakiben denetim gözetim sorumlusu risk kontrol matrisine
son şeklini verir ve İçDen tarafından gönderilecek bir elektronik
posta aracılığıyla Başkan bilgilendirilir. Başkan tarafından gerekli
incelemeler yapılarak risk kontrol matrisi onaylanır
(4) Saha çalışmasına başlandıktan sonra yeni riskler tespit
edildiğinde, bunlar da risk kontrol matrisine kaydedilir ve gerekli
testler planlanır. Risk kontrol matrisinde yapılan her güncelleme
Başkan tarafından onaylanır.
Çalışma Planı ve Görev İş Programı
Madde 34- Çalışma planı denetim gözetim sorumlusu tarafından İçDen
üzerinden oluşturulur. Bu aşamada, denetlenen birim ve faaliyetlerle
ilgili temel bilgiler, raporda yer alacağı şekliyle çalışma planında
kayıt altına alınır; saha çalışması testlerine ilişkin
görevlendirmeler ile testlerin yapılacağı tarihler belirlenir;
denetimin amaç, kapsam ve yöntemi, ön çalışmalar neticesinde elde
edilen bilgiler doğrultusunda bu aşamada denetim gözetim sorumlusu
tarafından güncellenebilir.
(2) Çalışma Planının denetim gözetim sorumlusu tarafından
tamamlanmasından sonra İçDen tarafından Başkana bilgilendirme
e-postası gönderilir. Başkan, kendisine gönderilen çalışma planını en
geç iki iş günü içerisinde onaylar. Çalışma planı onaylanmadan saha
çalışmasına başlanamaz..
Saha çalışması
MADDE 35– (1) İç denetçiler, görevlendirildikleri denetim testlerini
bu aşamada yaparlar ve olumsuz sonuçlanan testlere ilişkin bulguları
oluştururlar. Test sonuçlarının olumlu ya da olumsuz olduğu yönündeki
kanaatin yeterli kanıtlarla desteklenmesi zorunludur.
(2) İç denetçiler tarafından tamamlanan testler ve bulgular denetim
gözetim sorumlusu tarafından incelenerek onaylanır veya tekrar gözden
geçirilmek üzere gerekçesi ile birlikte ilgili iç denetçiye geri
gönderilir.
(3) Denetim gözetim sorumlusu tarafından onaylanan bulgular, gözden
geçirilmek üzere Başkana İçDen üzerinden gönderilir. Bulgular Başkan
tarafından, bulguların önem düzeyi ve maddi hata bakımından gözden
geçirilir. Bu hususlarda sorun olması durumunda gerekçesi ile birlikte
düzeltilmesi için denetim gözetim sorumlusuna geri gönderilir.
(4) Başkan tarafından onaylanarak nihai hali verilen denetim bulguları
denetlenen birime gönderilir.
Çalışma kâğıtları
-----------------
MADDE 36- (1) Denetime hazırlık, risk ve kontrol değerlendirmeleri,
yapılan testler, bunların sonucunda elde edilen bilgi, kanıt ve
sonuçlar ile raporlama ve izleme faaliyetleri gibi denetim süresince
yapılan tüm çalışmalar çalışma kâğıtları ile belgelendirilir.
(2) Denetim sonuçlarının takibinde ve kalite güvence ve geliştirme
faaliyetleri çerçevesinde yapılan değerlendirmelerde bu çalışma
kâğıtlarından yararlanılır.
(3) Gerekli olması halinde çalışma kâğıtlarına konuyu destekleyici
belgeler eklenebilir.
(4) Çalışma kâğıtlarının düzenlenmesinde Kurulun yaptığı düzenlemeler
ile bu çerçevede İç Denetim Birimi tarafından hazırlanan dokümanlar
esas alınır.
(5) Çalışma kâğıtları, denetimin sonuçlandırılmasını müteakip
saklanması ve gerekli hallerde başkalarının kullanımına açılması için
Başkanlığa devredilir.
Kapanış toplantısı
------------------
MADDE 37 – (1) Bulgular denetlenen birimle resmi olarak paylaşıldıktan
sonra, denetlenen birim personeli ile yapılacak kapanış toplantısında
tartışılır. Toplantıda yapılan görüşmeler ve yöneticilerin varsa
aykırı görüşleri toplantı tutanağına bağlanır.
Denetim görüşü
MADDE 38- (1) Denetlenen birim, kapanış toplantısı sonuçlarını da
dikkate alarak, bulgular ile ilgili resmi görüşünü; katıldığı
bulgulara ilişkin eylem planını, katılmadığı bulgulara ilişkin
katılmama gerekçesini yazılı olarak iç denetim birimine gönderir.
(2) Başkan, denetlenen birimin bulguya katılmama gerekçesini uygun
buluyorsa, bulguda Başkanın görüşü doğrultusunda değişiklik yapılır.
(3) Başkan, denetlenen birimin görüşüne katılmıyorsa konu
uzlaşılamayan husus olarak üst yöneticiye sunulur. Üst yöneticinin
görüşü doğrultusunda işlem tesis edilir.
Denetim raporunun hazırlanması ve sunumu
MADDE 39 – (1) Üzerinde uzlaşma sağlanan bulgulara denetim raporunda
yer verilir. Raporda yer alan yüksek riskli bulgular ve kritik diğer
konular raporun yönetici özetinde ele alınır.
(2) Denetim raporu Başkan tarafından gözden geçirildikten sonra Başkan
ve denetim ekibi tarafından imzalanarak üst yöneticiye sunulur.
(3) Denetim raporu, dağıtım listesi doğrultusunda, bir yazı ekinde
denetlenen birime ve strateji geliştirme birimine gönderilir.
(4) Raporun üst yönetici tarafından onaylanarak ilgili birimlere
gönderilmesinden sonra, denetlenen alanın risk düzeyi puanı Başkan
tarafından güncellenir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
===============
Danışmanlık Faaliyetleri
========================
Danışmanlık faaliyetlerinin niteliği
------------------------------------
MADDE 40 - (1) Danışmanlık faaliyetleri; bir idari sorumluluk
üstlenmeksizin yürütülen, icrai konularla ilgili görüş, eğitim,
analiz, değerlendirme, performans göstergelerinin tespiti, proje
görevleri gibi idari faaliyetlere değer katmak, kolaylaştırmak,
geliştirmek ve yol göstermek amaçlarıyla gerçekleştirilen
hizmetlerdir.
(2) Danışmanlık faaliyeti yürütülecek konular şunlardır:
a) Bir faaliyet ya da sürece ilişkin iç kontrol sisteminin etkinlik ve
yeterliliğinin değerlendirilmesi
b) Bakanlık bünyesinde mevzuat değişikliklerine yönelik oluşturulan
komisyonlara katılım,
c) Eğitim faaliyetleri.
(3) Danışmanlık faaliyetlerinin iç denetim plan ve programları
kapsamında yürütülmesi esastır. Bununla birlikte, program dışı
danışmanlık hizmeti talep edilmesi halinde, Başkan, ihtiyati denetim
kaynağından karşılanmak üzere danışmanlık hizmeti verilmesine tarar
verebilir.
(4) Başkan, birimlerden gelen danışmanlık taleplerini, Kamu İç Denetim
Rehberinde yer alan esaslar çerçevesinde değerlendirir; kabul ya da
reddeder.
Danışmanlık faaliyetlerinin yürütülme esasları
MADDE 41- 1) İç denetçiler tarafından yürütülecek danışmanlık
faaliyetlerinde aşağıdaki hususlar dikkate alınır.
a) Danışmanlık faaliyetleri, ilgili birim ile birlikte hazırlanacak
olan mutabakat metni esas alınarak Kamu İç Denetim Standartlarına ve
Kamu İç Denetim Rehberine uygun bir şekilde yürütülür. Mutabakat
metninin görevin amaçları, kapsamı, süresi, tarafların rol ve
sorumlulukları, raporlama ve izlemenin nasıl yapılacağı belirlenir.
b) Eğitim ve mevzuat çalışmalarında mutabakat metni düzenlenmez ve
raporlama yapılmaz.
c) Herhangi bir süreçle ilgili danışmanlık hizmetinde bulunan iç
denetçi, bir yıl geçmeden aynı süreçte denetim faaliyeti yürütemez.
ç) İç denetçiler daha önce sorumlusu oldukları idari faaliyetlere
ilişkin danışmanlık hizmeti verebilir.
d) Danışmanlık raporları Başkan tarafından gözden geçirilir; iç
denetçiler tarafından gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra rapor
ilgili birimlere gönderilir.
e) İlgili birim yönetiminin uygun görmediği önerilere de raporda yer
verilir.
f) İDB, danışmanlık raporunda somut ve belli bir takvime bağlanan
önerilerin olması durumunda ve danışmanlık hizmeti talep eden birimle
mutabık ise, görev sonuçlarını izler.
DOKUZUNCU BÖLÜM
===============
Raporlama ve İzleme
===================
İlkeler
-------
MADDE 42 - 1) Görev sonuçlarının raporlanması, izlenmesi ve İç Denetim
Koordinasyon Kuruluna bildirilmesi Kamu İç Denetim Rehberine uygun
olarak yapılır.
(2) Raporların; doğru, tarafsız, açık, özlü, yapıcı ve tam olması ile
zamanında sunulması zorunludur.
(3) Raporlar ve buna esas teşkil eden çalışma kâğıtları Başkanlıkta
muhafaza edilir.
(4) Raporların düzenlenmesi, sunulması ve saklanmasında gizlilik
ilkesi gözetilir. İç denetim raporları başkanın izni olmaksızın kurum
dışına verilemez.
Rapor çeşitleri
MADDE 43 – (1) İç denetim biriminin faaliyetleri sonucunda ilgisine
göre aşağıdaki raporlar düzenlenir:
a) İç denetçiler tarafından yapılan her türlü uygunluk, performans,
mali, bilgi teknolojisi ve sistem denetimi faaliyetleri sonucunda
“Denetim Raporu”;
b) İç denetçiler tarafından yürütülen danışmanlık faaliyetleri
sonucunda “Danışmanlık Raporu”;
c) Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre soruşturma
açılmasını gerektirecek bir duruma rastlanıldığında “İnceleme Raporu”;
c) İç denetim biriminin yıllık faaliyet sonuçlarını içeren “İç Denetim
Faaliyet Raporu”.
Denetim raporları
MADDE 44 – (1) Denetim sonuçlarının raporlanması zorunludur. Denetim
raporlarında: denetimin amacı, kapsama, yöntemi, tespitler, öneriler,
eylem planı, bulgunun önem düzeyi, başarılı performans ve iyi uygulama
örnekleri yer alır.
Yıllık iç denetim faaliyet raporu
MADDE 45 - (1) İç denetim faaliyetleri sonucunda Başkanlık tarafından
yıllık iç denetim faaliyet raporu düzenlenir.
(2) Başkanlıkça düzenlenen iç denetim faaliyet raporu üst yöneticiye
ve Bakana sunulur, bu rapor üst yönetici tarafından her yıl Şubat ayı
sonuna kadar Kurula gönderilir
Raporların gözden geçirilmesi
-----------------------------
MADDE 46 - (1) Düzenlenen raporlar ilgili birimlere gönderilmeden önce
Başkanlık tarafından gözden geçirilerek varsa eksiklik ve hataların
düzeltilmesi istenir. İç denetçi verilen süre içerisinde gerekli
düzeltmeleri yapar.
----------------------------------------------------------------------
(2) İç Denetçi ile Başkan arasında görüş ayrılığı olması durumunda, bu
görüş ayrılığı, Başkan tarafından Üst Yöneticiye yazılı olarak
sunulur. Üst Yöneticinin görüşü doğrultusunda işlem yapılır.
----------------------------------------------------------------------
Denetim sonuçlarının izlenmesi
------------------------------
MADDE 47- (1) Denetim ve danışmanlık raporlarında belirtilen öneriler
doğrultusunda sorumlu birimlerce gerçekleştirilmesi taahhüt edilen ve
bir takvime bağlanan eylemlerin gerçekleşme düzeyi, gerçekleştirilen
eylemlerin riski azaltıp azaltmadığı düzenli olarak izlenir. İzleme
faaliyeti Kamu İç Denetim Rehberinde yer alan usul ve esaslara göre
yürütülür.
(2) Başkanlık tarafından eylem tarihi sona eren bulgulara ilişkin
gerçekleşme bilgileri ve belgeler denetlenen birimden yazılı olarak
talep edilir.
(3) İzleme faaliyetini yürütecek iç denetçileri Başkan görevlendirir.
İzleme ile görevlendirilen iç denetçi, eylem planı gerçekleşmelerine
ilişkin denetlenen birimin bildirimlerinin incelenmesinden elde edilen
sonuçlar için çalışma kağıdı düzenler ve Başkanlığa sunar.
(4) İzleme ile ilgili kayıtlar Başkanlıkta muhafaza edilir.
(5) Bulgular kapatıldıktan sonra bulgunun ilgili olduğu risklere
ilişkin mikro risk puanı ile denetlenen sürecin makro risk düzeyi
puanı Başkan tarafından güncellenir.
İç Denetim sonuçlarının İç Denetim Koordinasyon Kuruluna gönderilmesi
MADDE 48- Denetim ve danışmanlık raporları ile bu raporlarda yer alan
bulgulara ilişkin ilgili birimlerce gerçekleştirilen çalışmalar,
izleme sonuçlarının kesinleştiği tarihten itibaren en geç iki ay
içerisinde üst yönetici tarafından İç Denetim Koordinasyon Kuruluna
gönderilir.
ONBİRİNCİ BÖLÜM
===============
İç Denetim Kaynaklarının Yönetimi ve Geliştirilmesi
===================================================
Meslek içi eğitim
-----------------
MADDE 49 - (1) İç denetçilere, her üç yılda asgari yüz saat meslek içi
eğitim sağlanır. Bu sürenin otuz saati, Kurulun koordinatörlüğünde
Maliye Bakanlığınca verilir. Kalan süre, Kurulun eğitim konusundaki
düzenlemelerine riayet edilerek, iç denetim birimince programlanır.
Meslek içi eğitim konularında, Bakanlık teşkilat ve faaliyetlerindeki
gelişme ve değişmelere yönelik hususlara da yer verilebilir.
(2) Başkanlık, gerektiğinde mesleki kuruluşlar, üniversiteler ve
bilimsel alanda etkinlikte bulunan diğer kurum ve kuruluşlarla
işbirliği yapmak suretiyle, yılda en az bir defa kurs, seminer ve
benzeri etkinliklerde bulunur. Meslek içi eğitim etkinliklerine iç
denetim plan ve programında yer verilir.
(3) Meslek içi eğitim programları en az bir ay önce iç denetçilere
duyurulur.
(4) İç denetçi olarak göreve başlayanlara, bir haftadan az olmamak
üzere intibak eğitimi verilir.
Sertifika derecelendirmesi
--------------------------
MADDE 50 – (1) İç denetçilerin sertifikaları, göreve başladıkları
tarihten itibaren ilk beş yıllık dönem ile sonraki her üç yıllık
dönemler için; meslek içi eğitimler, mesleki faaliyetler, yayımlanmış
makale ve kitaplar, başarı belgeleri ve takdirnameler, eğiticilik
faaliyetleri, yabancı dil bilgileri, yüksek lisans ve doktora
eğitimleri değerlendirilmek suretiyle, üst yöneticinin teklifi üzerine
İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından derecelendirilir.
Derecelendirme yapılmaması durumunda, buna ilişkin gerekçeler ilgili
iç denetçiye ve Kurula yazılı olarak bildirilir.
(2) Sertifika derecelendirilmesine ilişkin puanlama, İç Denetçi
Sertifikasının Derecelendirilmesine İlişkin Esas ve Usullerde
belirtilen kriterler çerçevesinde İç Denetim Birimi Başkanının teklifi
üzerine üst yönetici tarafından yapılır ve derecelendirme talebiyle İç
Denetim Koordinasyon Kuruluna gönderilir.
(3) İç Denetçiler, sertifika derecelerine uygun olarak, Kamu İç
Denetim Genel Tebliğinin 15. maddesinde yer alan usul ve esaslara göre
görevlendirilir.
(4) İç denetim birimleri her iç denetçi için sertifika
derecelendirmesine ilişkin bilgi ve kayıtları dosyasında muhafaza
eder.
Mesleki yeterliliğin geliştirilmesi
-----------------------------------
MADDE 51 – (1) Üst yönetici ve başkan, iç denetçilerin Yönetmeliğin 31
ve 32 nci maddelerinde belirtilen mesleki niteliklerini geliştirmeleri
için uygun ortamı hazırlar.
(2) Bu amaçla Yönetmelikte belirlenen bilgi, yetenek ve niteliklerin
oluşturulması yanında, iç denetimle ilgili her türlü eğitim,
konferans, seminer gibi faaliyetlere katılma konusunda iç denetçilere
gerekli olanak sağlanır.
(3) Başkanlık, Yönetmeliğin 33 üncü maddesi çerçevesinde meslek içi
eğitim programları düzenler.
(4) Başkan, iç denetçilerin uluslararası iç denetçi sertifikalarına
sahip olmaları için gerekli imkân ve kurumsal altyapıyı oluşturur.
(5) Başkan, iç denetçilerin görevlerini ifa ederken ihtiyaç
duyacakları özel ihtisas alanlarına ilişkin gerekli bilgi, beceri ve
deneyim sahibi uzmanlardan yardım alınmasını sağlar.
Kalite güvence ve geliştirme programı
-------------------------------------
MADDE 52 - (1) İç denetim faaliyetlerinin tüm yönleriyle
değerlendirilmesi ile kamu iç denetim standartları ve meslek ahlak
kurallarına uygun olarak yürütülmesinin sağlanması için kalite güvence
ve geliştirme programı oluşturulur. Programın oluşturulması ve
uygulanmasında Kurulun ilgili düzenlemelerine uyulur.
(2) Kalite güvence ve geliştirme programı çerçevesinde;
a) İç denetim faaliyetlerinin ilgili mevzuat, kamu iç denetim
standartları ve meslek ahlak kurallarına uygunluğu,
b) İç denetim faaliyetlerinin kurumsal gelişim ve iyileşmeleri
destekleme düzeyi,
c) İç denetçilerin en iyi iç denetim uygulamalarından istifade edip
etmedikleri,
ç) Faaliyetlerin yürütülmesinde gösterilen mesleki özen ve dikkat ile
iç denetçilerin mesleki gelişim düzeyleri
gözden geçirilir ve değerlendirilir.
(3) Kalite güvence ve geliştirme faaliyetleri;
a) Kurum içi izleme faaliyetleri çerçevesinde gerçekleştirilen sürekli
iç değerlendirmeler,
b) Yıllık iç denetim faaliyet raporuna eklenen yıllık iç
değerlendirmeler,
c) Kurul tarafından beş yılda bir yapılması sağlanan dış
değerlendirmelerden oluşur.
(4) Kalite güvence ve geliştirme programları çerçevesinde yapılan
değerlendirme sonuçları üst yöneticiye sunulur ve yıllık iç denetim
faaliyet raporunda yayımlanır.
(5) İç denetimin etkinliğinin artırılması amacıyla, denetim
faaliyetleri denetlenen birimlerde yaptırılacak anketlerle
değerlendirilebilir.
ONİKİNCİ BÖLÜM
==============
Diğer Hususlar
==============
Denetlenen birimlerin sorumluluğu
---------------------------------
MADDE 53 – (1) Faaliyet ve işlemlere ilişkin her türlü kayıt, bilgi ve
belgeler, Bakanlık merkez, taşra ve yurt dışı birimleri tarafından
düzenli olarak muhafaza edilir.
(2) Denetlenen birim yetkilileri; iç denetim faaliyetlerinin
yürütülmesi sırasında, iç denetçiler tarafından talep edilen her türlü
bilgi ve belgeleri iç denetçilere ibraz etmek, görevin sağlıklı
yapılmasını sağlayacak önlemleri almak ve her türlü yardım ve
kolaylığı göstermek zorundadırlar.
(3) İç denetim faaliyetleri, denetlenen birim yönetimlerinin kendi
görev alanındaki risk yönetimi, kontrol ve yönetim süreçlerinin
kurulması, uygulanması ve geliştirilmesi konularındaki
sorumluluklarını kaldırmaz.
Yolsuzluk ve usulsüzlük halleri
-------------------------------
MADDE 54 – (1) İç denetçi, yolsuzluk belirtilerini tespit edebilecek
yeterli bilgi, beceri ve donanım ile denetim faaliyetini sürdürür.
Ancak iç denetçilerin, esas görev ve sorumluluğu yolsuzlukları tespit
etmek ve soruşturmak olan savcı ve benzeri kişilerin uzmanlığına sahip
olması beklenemez.
(2) Denetim görevi sırasında bir yolsuzluk ve usulsüzlük bulgusuna
ulaşıldığında, tespitler ve elde edilen deliller düzenlenecek bir
raporla kayıt altına alınır ve Başkanlık aracılığıyla ivedilikle üst
yöneticiye intikal ettirilir.
(3) Başkanlığa intikal eden ihbar ve şikâyetler 3071 sayılı Dilekçe
Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunda yer alan şartları taşıması
halinde risk analizlerinde dikkate alınır ve gereği için Üst
Yöneticiye intikal ettirilir.
(4) Suç teşkil eden fiillere ilişkin raporların yetkili mercilere
sunulmasıyla ilgili olarak mevzuatta öngörülen özel hükümler saklıdır.
(5) İç denetçiler, mevcut kontrol sisteminin yolsuzluk ve
usulsüzlükleri önleme kabiliyetini de değerlendirir.
Kurul ile ilişkiler
-------------------
MADDE 55 – (1) İç denetim faaliyetlerinde Kurul tarafından belirlenen
standart, rehber, esas ve usuller ile diğer düzenlemelere uyulur.
(2) Başkanlık, iç denetim faaliyetinin fonksiyonel bağımsızlığının
sağlanması ve sürdürülmesi, bilgi paylaşımı, görüş ayrılıklarının
giderilmesi, iyi uygulama örneklerinin yaygınlaştırılması, Kurul
kararlarının uygulanmasının izlenmesi gibi konularda Kurulla gerekli
işbirliğini sağlar.
Dış denetim ve diğer denetim birimleri ile ilişkiler
----------------------------------------------------
MADDE 56 - (1) Denetimin planlanması ve koordinasyonu, mükerrer
denetimin önlenmesi, denetimde verimliliğin artırılması, ortak eğitim
olanakları gibi hususlar ile karşılıklı olarak denetim faaliyetine
ilişkin bilgi ve belgelere ulaşılması konularında, Başkan tarafından
Kurulun belirlediği politikalar çerçevesinde dış denetimle gerekli
işbirliği sağlanır.
(2) Başkanlık ve Sayıştay arasındaki ilişkiler aşağıdaki çerçevede
yürütülür:
a) Sayıştay ile iç denetim birimi arasındaki iletişim ve koordinasyon
Başkan tarafından sağlanır.
b) İçeriklerinin hassas olma ihtimali nedeniyle, iç denetim biriminin
çalışma kâğıtları ancak Sayıştay Başkanı tarafından talep edildiği
takdirde Sayıştay’a verilir.
c) İç denetim birimi tarafından hazırlanarak üst yöneticiye sunulan
raporların sorumluluğu üst yöneticiye aittir. Sayıştay tarafından bu
tür raporlara erişim talep edildiğinde bu talep doğrudan üst
yöneticiye yönlendirilir.
(3) Başkan, Kurul tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde, teftiş,
soruşturma ve benzer faaliyetleri yürüten diğer teftiş ve denetim
birimleri ile gereken işbirliğini sağlar.
---------------------------------------------------------------------
Yurt dışında iç denetim faaliyeti
---------------------------------
MADDE 57 – (1) Bakanlığın yurt dışı teşkilatının faaliyetleri risk
esaslı denetim plan ve programları kapsamında iç denetime tabi
tutulur.
------------------------------------------------------------------
(2) Yurt dışı faaliyetlerinin denetlenmesinde Kurulca belirlenen usul
ve esaslara uyulur.
---------------------------------------------------------------------
Yurtdışı eğitim ve akademik çalışma
-----------------------------------
MADDE 58 – (1) İç denetçilere, mesleki ve bilimsel gelişmeleri takip
etmek ve kendilerini geliştirmek amacıyla, yurt içi ve yurt dışında
lisansüstü eğitim, inceleme ve staj yaptırılabilir.
(2) İç denetçiler, Bakanlığın görev alanı ile ilgili konularda
inceleme ve araştırma yapmak üzere, en fazla 1 yıl süreyle geçici
görevle yurt dışına gönderilebilirler Bu şekilde gönderilmede en az
KPDS (C) düzeyi veya dengi yabancı dil bilgisi ve mesleki kıdem
dikkate alınır. Yurt dışına gönderileceklerin yabancı dil bilgisi
düzeyini gösterir başarı belgelerinin, yurt dışına çıkış tarihinden
önceki 4 yıl içinde alınmış olması gereklidir.
(3) Yukarıda yer alan hükme istinaden yurt dışına geçici görevle
gönderilen iç denetçiler, yurda döndükleri tarihten itibaren üç ay
içerisinde, inceleme ve araştırma konuları ile ilgili bir rapor
hazırlayarak Başkanlığa sunarlar.
Mesleki kıdem
MADDE 59 – (1) İç denetçilerin kıdemlerinin belirlenmesinde, iç
denetçilik mesleğinde fiilen geçirilen süreler dikkate alınır. Kıdemin
belirlenmesinde önceki mesleklerde geçirilen süreler dikkate alınmaz.
Sertifika düzeyi yüksek olan iç denetçiler, her halde kıdemli sayılır.
(2) Üç yıldan daha uzun süre iç denetim birimi başkanlığı yapmış iç
denetçi, başkanlık görevinden sonra, iç denetim biriminde en kıdemli
sayılır. İç denetim biriminde birden fazla başkanlık yapmış iç denetçi
bulunması halinde, daha uzun süre başkanlık yapan idaresinde daha
kıdemli sayılır.
(3)Fiili hizmet süresinin hesaplanmasında, aylıksız izin, askerlik
hizmeti, vekâlet, geçici görev ve benzeri görevlendirmelerde geçen
süreler dikkate alınmaz.
(4) İç denetçilik mesleğinde fiilen geçirilen sürelerin eşit olması
halinde, memuriyet kıdemi, bunun da eşit olması halinde yabancı dil
puanı esas alınır.
(5) İç denetçilerin mesleki kıdem sıralarının belirlenmesine ilişkin
bilgi ve kayıtlar ayrı bir dosyada muhafaza edilir.
İç denetim otomasyon programı
-----------------------------
MADDE 60- (1) İç denetim biriminde denetim faaliyetleri ile denetimin
yönetimi faaliyetleri İçDen üzerinden yürütülür.
---------------------------------------------------------------------
Yazışma usulü:
MADDE 61 - (1)Denetim görevinin yürütülmesi sürecindeki ön çalışma,
testlerin uygulanması (saha çalışması) ve bulguların paylaşılması
hariç olmak üzere, tüm yazışmaların İç Denetim Birimi Başkanlığı
aracılığı ile yapılması esastır.
(2)Bakanlık dışındaki özel veya kamu kurum ve kuruluşlarından iç
denetime konu olması nedeniyle herhangi bir bilgi talep edilmesi
gerektiğinde iç denetçinin doğrudan yazışma yetkisi bulunmamakta olup,
gerekli yazışmaların idareler arasında gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.
(3) İç denetçiler, iç denetim birimi ve diğer birimlerle yaptıkları
yazışmalarda, yazılarına verecekleri sayıların önüne sertifika
numaralarını yazarlar.
Yönergenin gözden geçirilmesi
MADDE 62 - (1) Yönerge, Başkanın sorumluluğunda, bütün iç denetçilerin
katılımıyla her yıl gözden geçirilir. İhtiyaçlar doğrultusunda yapılan
değişiklikler Kurulun uygun görüşünden sonra üst yöneticinin uygun
görüşüne sunulur ve onaydan sonra yürürlüğe girer.
Yürürlük
--------
MADDE 63 – (1) Bu Yönerge Kurulun uygun görüşünden sonra üst
yöneticinin onayı ile yürürlüğe girer.
Yürütme
-------
MADDE 64 – (1) Bu yönerge hükümleri Üst Yönetici tarafından yürütülür.
18